Прэм'ер-міністр Беларусі Аляксандр Турчын анансаваў скарачэнне пераліку тавараў, цэны на якія стрымлівае дзяржава. Пад рэгуляваннем застануцца кошты тых тавараў, якія «ў найбольшай ступені хвалююць людзей».
Доўгая эпапея з «справядлівымі» цэнамі, падобна, блізіцца да завяршэння: да канца месяца ўлады маюць падрыхтаваць новую сістэму цэнаўтварэння. Прэм'ер-міністр Аляксандр Турчын у інтэрв'ю дзяржаўнаму тэлеканалу не раскрыў усіх падрабязнасцяў, аднак пацвердзіў, што пералік тавараў, цэны на якія штучна стрымліваюцца, будзе скарочаны. Дзяржава плануе надалей рэгуляваць кошты тавараў, якія можна назваць сацыяльна значнымі:
,,«Нам патрэбна вызначыцца з тым пералікам тавараў, які хвалюе людзей. Бальшыню людзей, я падкрэсліваю, і, скажам, уплывае на малазабяспечаныя, неабароненыя слаі нашага насельніцтва. Таму канцэптуальна, думаю, што звужэнне гэтага пераліку відавочна. Нам патрэбны пакінуць тыя тавары, якія ў найбольшай ступені хвалююць людзей».
Кіраўнік ураду даў зразумець, што цэнам на тавары з гэтага спісу, які «хвалюе людзей», дазволяць расці ў вызначаных межах. Каб павысіць болей, давядзецца ўзгадняць з чыноўнікамі:
«У межах гэтага пераліку мы мусім задаць пэўныя межы або параметры суб'ектам гаспадарання, каб той жа вытворца не хадзіў у аблвыканкам па кожнае ўзгадненне. То бок пэўныя зададзеныя параметры, у межах якіх ты працуеш. Калі выходзіш за гэтыя параметры, тады, мабыць, патрэбнае нейкае ўзгадненне».
Пры гэтым улады захаваюць рэгуляванне гандлёвых надбавак. Нейкія змены чакаюць і імпарцёраў, сказаў Турчын, не ўдакладніўшы, якія менавіта. Можна дапусціць, што цэны на імпартныя тавары будуць адпускаць у першую чаргу.
Прэм'ер пры гэтым намякнуў, што спадзяецца на законы рынку, паводле якіх кошты вызначаюцца дзякуючы попыту і прапанове:
,,«Калі мы падыдзем да аптымальнага кола тавараў, што рэгулююцца, мабыць, шмат якія рэчы самыя сабою прыйдуць у нармальны стан».
Турчын паўтарыў погляд Аляксандра Лукашэнкі на «справядлівасць» цаны, якая мусіць быць і для пакупнікоў, і для вытворцаў, і для гандлю. Ён адзначыў, што «ніхто не мае працаваць сабе на шкоду».
Незалежныя эканамісты пры гэтым адзначаюць, што такога панятку, як справядлівая цана, не існуе. Калі беларускія чыноўнікі прыдумаюць нейкую формулу справядлівага цэнаўтварэння, гэта будзе сусветным эканамічным прарывам, іранізавала ў размове з «Белсатам» эканамістка Аліса Рыжычэнка.
Стрымліванне цэнаў у Беларусі пагоршыла фінансавы стан кампаніяў: выдаткі ў фірмаў раслі хутчэй за кошт іх прадукцыі. То бок фактычна рост інфляцыі не спыняўся, проста гэтага не было відаць у крамах. Такую з'яву эканамісты называюць інфляцыйным навесам. Эксперты ацэньваюць яго прыкладна на 10 % – настолькі маюць вырасці цэны, калі іх адпусціць.
Пры гэтым улады прагназуюць, што сёлета цэны вырастуць на 5 % максімум, хаця ўжо ў лютым гадавая інфляцыя, паводле Белстату, склала 5,2 %. Адкрытым застаецца пытанне, як дзяржава ўтрымае гэты паказнік у вызначаных межах, пакрысе адпускаючы цэны.
Сцяпан Кубік belsat.eu
