Аляксандр Лукашэнка другі дзень запар кажа пра яшчэ адну атамную электрастанцыю ў Беларусі. Маўляў, яе можна пабудаваць на ўсходзе краіны, каб пастаўляць энергію ў Бранскую і іншыя вобласці Расеі, а таксама «ў новыя рэгіёны». Гэтыя планы пракаментавала «Белсату» эканамістка Настасся Лузгіна.
13 сакавіка Аляксандр Лукашэнка на сустрэчы з Уладзімірам Пуціным у Крамлі папрасіў, каб «Росатом» пабудаваў у Беларусі другую АЭС, напісала выданне «КоммерсантЪ».
Пазней у прэс-службе расейскай карпарацыі паведамілі РБК, што Лукашэнка казаў пра «новыя атамныя магутнасці», і гэтае пытанне «ўзялі ў прапрацоўку»:
«Чакаем ад беларускіх калегаў на тэхнічнае ўдакладненне: ці патрэбны дадатковы, трэці энергаблок на пляцоўцы Астравецкай АЭС, ці новая АЭС у іншым раёне».
Падобна, такое «тэхнічнае ўдакладненне» прагучала 14 сакавіка падчас прамовы Лукашэнкі ў верхняй палаце расейскага парламенту – Савеце Федэрацыі. Палітык выказаўся за новую атамную электрастанцыю:
,,«Мы можам яе пабудаваць на нашых усходніх межах. Калі што якое – Бранская і іншыя вобласці, і „новыя рэгіёны“ Расеі мы можам забяспечыць электрычнасцю».
Адметна, што Лукашэнка назваў акупаваныя тэрыторыі Украіны так, як іх называюць у Расеі.
Зрэшты, Лукашэнка, імаверна, і сам не ўпэўнены на 100 %, што другая АЭС сапраўды патрэбная, бо сказаў:
«Наконт другой станцыі мы ўчора абмяркоўвалі. Калі будзе вялікая патрэба ў Беларусі ў атамнай энергіі, агулам у электрычнасці, ну, будзем будаваць. Калі не – навошта будаваць?»
Такое ж пытанне ўзнікла ў эканамісткі даследчага цэнтру BEROC Настассі Лузгіной. У каментары «Белсату» яна нагадала, што не спраўдзіліся планы экспарту энергіі з Астравецкай АЭС, і такі ж лёс можа напаткаць таксама другую станцыю:
,,«Улада разлічвае, што электраэнергія будзе пастаўляцца ў Расею, аднак маецца пытанне, наколькі расейцы ў гэтым зацікаўленыя. Мы ведаем досвед першай АЭС, і там планы экспарту электраэнергіі не ажыццявіліся».
Доля энергіі з Астравецкай станцыі цяпер – каля 40 % у агульнай электравытворчасці Беларусі. Спажыванне электрычнасці ў нашай краіне расце, улады спрычыняюцца да гэтага, аднак цяпер яе залішак.
«З першай АЭС узнікае пытанне наконт залішкаў электраэнергіі, што вырабляецца, і будаванне другой станцыі насамрэч выклікае пытанні. Імаверна, стаўку робяць на тое, што будуць развівацца нейкія дадатковыя энергаёмкія праекты, узнікаюць ідэі зрабіць Беларусь прывабнаю для майнінгу крыптавалютаў, што вельмі энергазатратна. То бок прыдумляюцца такія рэчы, каб павялічыць энергаспажыванне», – падкрэслівае Лузгіна.
Яна знайшла тлумачэнне, чаму Лукашэнка так носіцца з ідэяй другой АЭС. Такі буйны інвестыцыйны праект – гэта дадатковыя грошы для беларускай эканомікі і ўнёсак у рост ВУПу:
,,«Будаўніцтва новай АЭС – вельмі буйны інвестпраект, ён будзе адлюстроўвацца ў росце ВУПу, што ўпісваецца ў межы дзяржаўнай палітыкі. Плюс у Беларусь, вядома ж, паступіць крэдыт, то бок дадатковыя фінансавыя рэсурсы».
Дарэчы, новы крэдыт на другую АЭС яшчэ больш узмоцніць залежнасць Беларусі ад Расеі. Акурат сёння Савет Федэрацыі ўхваліў адтэрміноўку ў вяртанні пазыкаў Маскве на $ 800 млн. Менск меўся вярнуць гэты крэдыт з адсоткамі яшчэ летась, цяпер жа давядзецца расплачвацца ў 2031–2036 гадах.
Паводле Лузгіной, такая захада дазволіць захаваць цяпер золатавалютныя рэзервы, але вяртанне грошай кладзецца грузам на плечы наступных пакаленняў.
«Рызыка ў тым, што Расея – галоўная краіна, якая дае гэтыя вонкавыя рэсурсы, і гэта ўзмацняе эканамічную залежнасць Беларусі ад Расеі», – падсумавала суразмоўніца «Белсату».
Антон Бяздольны, Сцяпан Кубік belsat.eu
