Чытачы «Белсату» паведамляюць, што не могуць набыць у Беларусі долараў новага ўзору, а са старымі ўзнікае праблема за мяжой. Паспрабавалі высветліць, у чым прычына і ці чакаць росту кошту долара праз паляванне на новыя купюры.
У Беларусі прымаюць любыя долары, а за мяжой – не
Паводле крыніцы «Белсату», беларусы перад сезонам адпачынкаў не могуць набыць у банках купюраў новага ўзору – з блішчастай сіняй стужкай. Старыя долары купіць можна, але іх не прымаюць у Егіпце і Турцыі, куды цяпер найчасцей ездзяць адпачываць беларусы. Іншая крыніца таксама заўважае, што купюраў новага ўзору зрабілася значна меней.
Калі журналіст «Белсату» як звычайны грамадзянін звярнуўся ў адно з упраўленняў «Беларусбанку», там не пацвердзілі, што ёсць праблема з відамі купюраў, і дадалі, што не могуць сказаць, што адбываецца ў кожным з аддзяленняў. Параілі званіць у аддзяленні і пытаць, ці ёсць у іх патрэбныя купюры.
У службе падтрымкі банку дадалі, што ў Беларусі купюры старога ўзору ёсць плацежным сродкам нароўні з купюрамі новага ўзору. З пункту гледжання беларускіх банкаў, няважна, якога ўзору долары – абы былі сапраўдныя і несапсаваныя.
Але ў ААЭ і Турцыі сапраўды з'явіліся праблемы з прыёмам долараў, надрукаваных да 2013 года. Пачалося гэта з выяўлення масавых падробак старых долараў у Турцыі восенню 2024 года. Іх маглі адрозніць нават не ўсе машынкі для падліку купюраў. На гэтым фоне ў некаторых краінах, у тым ліку ў Паўднёва-Усходняй Азіі, старыя долары пачалі купляць паводле заніжанага курсу. Пра гэта распавядаў кіраўнік камітэту Дзярждумы Расеі ў справе фінансавага рынку Анатоль Аксакаў. Мяркуецца, што тыя ж працэсы ўплываюць і на беларускі рынак, што і прывяло да падвышанага попыту на новыя долары ў нашай краіне.
Дзяржаве няма дзе ўзяць долары
На думку эканамісткі Алісы Рыжычэнкі, недахоп новых купюраў таксама тлумачыцца тым, што супраць беларускага фінансавага сектару былі ўведзеныя санкцыі.
,,«Фактычна, раней, калі былі патрэбныя наяўныя грошы, банкі закуплялі іх у еўрапейскіх або амерыканскіх банках. Цяпер зрабіць гэта немагчыма. Гэта значыць, у абароце знаходзяцца толькі тыя купюры долараў ці еўраў, якія закупляліся да 2021 года, калі былі ўведзеныя санкцыі», – кажа яна.
Таксама ёсць купюры, якія прывозяць людзі з-за мяжы, аднак гэта невялікая колькасць, таму старых купюраў больш, адзначае экспертка.
Аднак гэта не значыць, што долараў наагул не хапае, таму паляванне на новыя купюры не адаб'ецца на курсе долара.
,,«Гэта можа справакаваць чэргі ў абменніках перад сезонам адпачынкаў, калі людзі будуць шукаць новыя купюры. Але гэта не прывядзе да змены курсу. Для росту курсу долара ёсць унутраныя фактары – гандлёвае сальда адмоўнае. Для тавараў за мінулы год – пяць мільярдаў долараў. У мінулым годзе попыт юрыдычных асобаў пакрываўся прапановай фізічных асобаў, якія куплялі нерухомасць і для гэтага прадавалі валютныя заначкі. У гэтым годзе ўжо гэтага фактару не будзе, таму што не будзе такога буму на рынку нерухомасці», – кажа яна.
Такім чынам, курс долара будзе расці праз попыт з боку юрыдычных асобаў, якія купляюць усё больш тавараў за мяжой, а перакрыць яго ў краіне няма чым.
Арсэн Рудэнка belsat.eu
