Пасля крытыкі з боку літоўскіх палітыкаў і папярэджання ад праваахоўных органаў кампанія «Garsų pasaulis» спыняе выраб пашпартоў Новай Беларусі. Кампанія – вытворца пашпартоў ужо апавясціла МУС Літвы аб прыпыненні праекту.
«Мы спыняем супрацу з грамадскай установай «Belarus Passport Center» і выраб гэтага непрызнанага беларускага пашпарта», – паведаміла кіраўніца кампаніі Ана Янаўскіене ў лісце ў літоўскі МУС, перадае «15 minučių».
Генеральная пракуратура Літвы 27 студзеня скіравала ў Беларускі пашпартны цэнтр у Вільні неадназначны ліст, які можна ўспрыняць як пагрозу крымінальнага пераследу, а можна – як канстатацыю факту: пакуль пашпарт Новай Беларусі не прызнаны Літвой, ён не можа быць выкарыстаны ў Літве як пасведчанне асобы.
Дырэктар Беларускага пашпартнага цэнтру Марус Гудзялайціс расказаў, што гэта быў адказ на зварот Пашпартнага цэнтру, скіраваны яшчэ ў лістападзе 2024 года. І запэўніў, што Пашпартны цэнтр ужо «скарэктаваў некаторыя аспекты адпаведна законам Літвы і Еўразвязу», імкнецца забяспечыць «прававую дакладнасць» і працуе ў межах еўрапейскага заканадаўства. Пашпартны цэнтр, дадаў ён, да пачатку выдачы пашпартоў урэгулюе сваю працу ў адпаведнасці з заўвагамі Генеральнай пракуратуры Літвы і зробіць дэталёвую памятку для атрымальнікаў пашпартоў.
Дэпутат Сейму Літвы Эмануэліс Зінгерыс, чалец камітэту замежных справаў, адзначыў, што пашпарты Новай Беларусі не былі нейкай «падпольнай акцыяй», пра іх было «ўсім вядома», яны вырабляліся як «сувенір, які юрыдычна не дзейнічае» да прызнання іншымі дзяржавамі, а не як фальшывыя пашпарты. Ніякай нелегальнай дзейнасці ў гэтым ён не бачыць – ды і пашпартоў Новай Беларусі яшчэ не выдавалі.
,,«Мне здаецца, што гэта нейкае непаразуменне, – сказаў дэпутат Сейму Літвы Томас Тамілінас, чалец групы сяброўства з дэмакратычнымі сіламі Беларусі. – Генеральная пракуратура, наколькі я ведаю, проста адказвала на пытанне тых, хто ствараў гэтыя пашпарты, пра тое, які статус пашпарта. І пакуль статусу няма, натуральна, што Генеральная пракуратура пералічыла артыкулы і законы, якія можна парушыць, калі будзеш карыстацца нейкім фэйкавым пашпартам, пакуль ён не мае статусу. Таму трэба размаўляць пра яго статус».
Пакуль пашпарт Новай Беларусі не прызнаны афіцыйна, то натуральна, што будзе нейкая адказнасць за спробы скарыстацца ім як сапраўдным пашпартам, падкрэслівае дэпутат. У адказе Генеральнай пракуратуры «няма ніякай рэакцыі», лічыць ён. Генеральная пракуратура проста цытуе закон і не ўвязваецца ў замежную ці міграцыйную палітыку Літвы. Гэта пытанні Сейму і ўраду, якія павінны выпрацаваць стаўленне да пашпарта Новай Беларусі.
Прэзідэнт Літвы Гітанас Наўседа раней казаў, што пра прызнанне пашпарта Новай Беларусі «варта падумаць»: абмеркаваць «юрыдычныя і дыпламатычныя аспекты».
Якуб Хруст belsat.eu
