Ракета аказалася не міжкантынентальнай, як думалі спачатку. Але запускам пахваліўся сам Пуцін.
Раніцай 21 лістапада Расея ў чарговы раз абстраляла ракетамі шэраг украінскіх гарадоў. У прыватнасці, з Астраханскай вобласці Расеі была запушчаная ракета, якую спачатку палічылі міжкантынентальнай балістычнай.
У сувязі з атакай Расеі былі ўзнятыя ваенна-паветраныя сілы Польшчы і іншых краінаў NATO, якія дзейнічаюць у польскай паветранай прасторы. У польскім Аперацыйным камандаванні адзначылі, што былі задзейнічаныя «ўсе наяўныя ў яго распараджэнні сілы і сродкі», уключаючы знішчальнікі, наземныя сістэмы супрацьпаветранай абароны і радыёлакацыйнай выведкі.
Днём Дніпро трапіў пад новыя ўдары. У выніку абстрэлаў у Дняпры пацярпелі толькі тры чалавекі, быў пашкоджаны цэнтр рэабілітацыі для людзей з інваліднасцю. У Крывым Розе тым часам параненыя не менш як 31 чалавек.
Ва Украіне спачатку меркавалі, што ўдар па Дніпры нанеслі міжкантынентальнай балістычнай ракетай PC-26 «Рубеж». Асноўнае прызначэнне гэтай ракеты – дастаўка ядравых зарадаў, але ўдар быў без ужывання ядравай зброі.
Аднак замежныя партнёры Украіны сумняваліся, што ракета была менавіта міжкантынентальнай. Так, крыніца BBC у адміністрацыі Злучаных Штатаў заявіла, што па Украіне, падобна, запусцілі эксперыментальную балістычную ракету сярэдняй далёкасці. Пры тым ракета мела боегалоўку зусім не рэкорднага памеру: па Украіне запускалі і значна мацнейшыя ракеты.
Для Украіны няма прынцыповай розніцы між балістычнымі ракетамі сярэдняй далёкасці (да 5500 км) і міжкантынентальнымі (звыш 5500 км). Для Расеі міжкантынентальныя ракеты – таксама не навінка: іх стваралі яшчэ ў СССР, цяпер Расея мае каля паўтысячы такіх ракет.
Ды міжкантынентальныя ракеты яшчэ не ўжываліся ў войнах. Іхнае ўжыванне магло б сведчыць пра «рэпетыцыю» ядравай вайны. Міністэрства замежных справаў Украіны паведамляла, што ўжо робіць шэраг крокаў у сувязі з ужываннем такой ракеты Расеяй, задзейнічае механізмы NATO і Арганізацыі аб’яднаных нацыяў, хоча далучыць да працэсу Арганізацыю бяспекі і супрацы ў Еўропе.
Саюзнікі Украіны таксама аператыўна ўзяліся вывучаць запуск. CNN здабыла фота аскепкі ракеты. Прадстаўнік генеральнага сакратара ААН назваў запуск новай балістычнай ракеты «трывожным новым развіццём паздзеяў» і заклікаў да «тэрміновых крокаў у дээскалацыі».
У дзень запуску гэтай ракеты (але, магчыма, не ў сувязі з ім) Злучаныя Штаты ўвялі санкцыі супраць расейскага «Газпрамбанку» і яшчэ паўсотні банкаў, а таксама чатырох дзясяткаў рэгістратараў каштоўных папераў і 15 фізічных асобаў, звязаных з фінансамі.
Уладзімір Пуцін вечарам 21 лістапада выступіў са спецыяльнай заявай пра ўжыванне гэтай ракеты. Ён распавёў, што Расея правяла выпрабаванне новай балістычнай ракеты сярэдняй далёкасці «Орешник» у бяз’ядравай гіпергукавай версіі. Пуцін сцвяярджаў, што ракета была нацэленая на ракетабудаўнічы завод «Южмаш» і цэлі дасягнула.
Ракета «Орешник», як сцвярджае Пуцін, можа атакаваць з хуткасцю 2500–3000 км/с, а сучасныя сродкі супрацьпаветранай абароны яе не могуць перахапіць. Апошняе выклікае сумневы: Пуцін раней заяўляў, што ракеты «Кинжал» таксама немагчыма перахапіць, тады як украінскія і заходнія спецыялісты пярэчаць і кажуць, што гэтыя ракеты можа перахапіць сістэма «Patriot».
Паводле Пуціна, гэты запуск стаў адказам на тое, што Злучаныя Штаты «плануюць вырабляць і разгортваць ракеты сярэдняй і меншай далёкасці», і на тое, што Украіна атакавала цэлі ў Расеі з ужываннем амерыканскіх ракетаў ATACMS і англа-французскіх Storm Shadow (SCALP). Ён прыгразіў новымі запускамі балістычных ракет па Украіне і ўдарамі па вайсковых аб’ектах краінаў, якія дазваляюць ужываць сваю зброю супраць Расеі.
Сярод іншага Пуцін заявіў, што вайна ва Украіне – «рэгіянальны канфлікт, які набыў рысы глабальнага», раз па Расеі б’юць зброяй заходяй вытворчасці. Пры тым ён па-ранейшаму называе свой напад на Украіну (які трывае звыш тысячы дзён і прывёў да больш як мільёну забітых і цяжка параненых) не вайной, а «спецыяльнай ваеннай аперацыяй».
У той жа дзень былы галоўнакамандуючы Збройнымі сіламі Украіны, амбасадар Украіны ў Злучаным Каралеўстве Валерый Залужны заявіў, што ў 2024 годзе можна ўпэўнена казаць аб пачатку Трэцяй сусветнай вайны, бо супраць Украіны ваюе ўжо не адна Расея, але таксама Паўночная Карэя і Іран.
Алесь Наваборскі belsat.eu