Маштабныя рэйды 31 кастрычніка – 1 лістапада былі звязаныя з супольнасцю дваровых чатаў, якую назвалі «экстрэмісцкім фармаваннем» 29 кастрычніка.
З 1 кастрычніка супрацоўнікі Камітэту дзяржаўнай бяспекі робяць візіты да людзей у розных рэгіёнах Беларусі ў межах крымінальнай справы паводле артыкулу 357 КК РБ «Змова з мэтай захопу дзяржаўнай улады». З гэтай справай і з «экстрэмісцкім фармаваннем» пад назвай «Ордэн» звязаная хваля затрыманняў у канцы кастрычніка і пачатку лістапада, піша «Наша Ніва» са спасылкай на ананімную крыніцу з каманды, што дапамагае актывістам у Беларусі.
Камітэт дзяржаўнай бяспекі 29 лістапада абвясціў «экстрэмісцкім фармаваннем» групу грамадзянаў з ліку дваровых суполак. Групу назвалі словам «Одрэн», у лік суполак запісалі «Злые когтики», «Сухарево», «Сеніца 2.0», «Солидарность», «Вольныя ваўкі», «Навагрудскія партызаны», «ВИЛИЯ», «Скромные матрешки» і арганізацыю «Соседи». З супольнасцю звязалі арганізацыю «Нацыя лідараў» і «Адкрыты ўніверсітэт свабоды».
Кіраўніком «Ордэну» назвалі грамадзяніна Украіны Івана Амэляна, у «куратары» запісалі Вольгу Няхайчык, Кастуся Кірыленку, Елізавету Плітнік, Наталлю Гужаву, Ірыну Смалярову, Станіслава Ботвіна, Наталлю Лантух.
«Прадстаўнік адной з камандаў, якая дапамагала актывістам у Беларусі, прызнаў, што затрымалі дзясяткі іхных людзей», – піша «Наша ніва».
Гэты прадстаўнік сцвярджае, што расследаванне КДБ пачалося яшчэ ў канцы 2021 года або ў 2022-м. Тады КДБ пачало здабываць інфармацыю пра розныя аб’яднанні, «захопліваць і дапытваць новых людзей», ідэнтыфікавалі некаторых, «але ў ніводнага з затрыманых не было поўнай карціны».
Частка людзей, затрыманых у хапунах 31 кастрычніка і 1 лістапада, як пісалі праваабаронцы, застаецца за кратамі, частка – выйшла на волю ў якасці сведак у крымінальнай справе. Вядома, што некаторым затрыманым задавалі пытанні наконт дваровых чатаў, якія былі асабліва папулярныя ў паслявыбарчы час.
Паводле суразмоўцы «Нашай нівы», які нядаўна вызваліўся, ізалятары часовага ўтрымання ў Менску і рэгіёнах цяпер «перапоўненыя», «у двух- і трохмесных камерах – па 15-20 чалавек».
У час затрыманняў, звязаных з «Ордэнам», ГУБАЗіК прыходзіў пераважна да людзей, якія раней траплялі пад увагу сілавікоў. «Наша Ніва» лічыць, што гэта адпавядае логіцы, апісанай у аперацыі перадвыбарчага застрашвання беларусаў. Інтэнсіўныя прэвентыўныя захады плануюцца на снежань – студзень, каб перадухіліць магчымыя пратэсты падчас выбараў.
Алесь Наваборскі belsat.eu