Як з Беларусі з’ехаць працаваць у Польшчу: што трэба ведаць і колькі заплаціць
07.03.2023, 09:00
Здымак мае ілюстрацыйны характар. Працаўнікі складу. (Фота: Tiger Lily / Pexels.com)
podpis źródła zdjęcia
Без кваліфікацыі можна зарабіць $ 1000 за месяц, але працаваць давядзецца шмат.
Польшча – ці не самы папулярны напрамак для эміграцыі беларусаў. Легалізавацца ў Польшчы можна праз працу і навучанне, а таксама з гуманітарных прычынаў у выпадку палітычнага пераследу. А калі праца – адзіны варыянт, а карысных навыкаў няма?
Здымак мае ілюстрацыйны характар. Працаўнікі складу. (Фота: Tiger Lily / Pexels.com)
У Беларусі дзеіць шэраг кампаніяў, якія прапануюць уладкаваць на працу за мяжою. Паводле беларускіх законаў, трэба рэгістраваць «дзейнасць, звязаную з працаўладкаваннем за межамі Беларусі» ў Міністэрстве ўнутраных справаў.
Адзіны рэестр ліцэнзіяў паказвае толькі 10 кампаніяў, якія маюць адпаведную ліцэнзію. З іх дзве сапраўды займаюцца працаўладкаваннем беларусаў за мяжою, пры чым адна спецыялізуецца толькі на дактарах і Нямеччыне. Яшчэ адна ў спісе – беларуская IT-кампанія, для якой працаўладкаванне за мяжу наўрад ці ёсць асноўным відам дзейнасці.
«Белсат» патэлефанаваў у кампанію, што спецыялізуецца на працаўладкаванні за мяжу, і распытаў аб працэсе ды пра магчымыя варыянты. Назваліся 32-гадовым мужчынам, які не мае дзейнай візы і спецыяльнасці, што магла б дапамагчы працаўладкавацца.
У кампаніі прапанавалі некалькі варыянтаў працы і расказалі, што могуць дапамагчы з атрыманнем працоўнай візы. Дзеля гэтага трэба спачатку выбраць месца працы, потым падпісаць дамовы з працадаўцам і пасярэднікам, дачакацца запрашэння на працу і праз гэтае запрашэнне атрымаць працоўную візу.
Праца, пераконвае пасярэднік, цалкам афіцыйная. З працадаўцам падпісваюць працоўную дамову (umowa o pracę), ёсць магчымасць знайсці працу на дамову падраду (umowa zlecenia). За час атрымання візы вакансія можа знікнуць у адным горадзе, але мае з’явіцца ў той жа кампаніі ў іншым, ды, кажа пасярэднік, не можа быць такога варыянту, калі падпісваеш дамову з адною кампаніяй, а працуеш на іншую: гэта незаконна, дый працадаўца можа выставіць прэтэнзіі пасярэдніку, а некаторыя працадаўцы прапісваюць у кантрактах штрафы за неадпрацоўванне пэўнага часу.
Варыянты для чалавека без належнага досведу прапанавалі такія.
Здымак мае ілюстрацыйны характар. Гожаў-Велькапольскі – адзін з гарадоў, у якіх беларусам прапануюць працу без кваліфікацыі. (Фота: Dawid9999 / Wikimedia, CC BY-SA 3.0)
Паслугі пасярэдніка з афармленнем дазволу на працу і працоўнай візы – 300 беларускіх рублёў. Для пачатку афармлення трэба мець толькі пашпарт, не старэйшы за 10 гадоў.
З працаю за 18 злотых за гадзіну можна зарабіць $ 1000, працуючы па 10 гадзінаў за дзень 6 дзён у тыдні. Ды трэба ўлічваць, што заробак тысяча долараў у Польшчы – зусім не тое, што тая ж сума ў Беларусі. Хоць цэны на харчы ў Польшчы ніжэйшыя за беларускія, жытло ў Польшчы каштуе значна даражэй (на арэнду камфортнай кватэры ў буйным горадзе можа пайсці палова таго заробку), таксама адчувальна даражэйшая медыцына. Але гэтую тысячу долараў абяцаюць за працу, якая не вымагае кваліфікацыі, а нярэдка нават не вымагае добрых ведаў польскай мовы.
Не зусім. Беларуска Ірына Іванова, якая некалі мела беларускую ліцэнзію на працаўладкаванне за мяжой, а цяпер мае польскую, расказвае «Белсату»:
«Самае лёгкае і простае – гэта мець звычайную працоўную прафесію, бо дакументы і віза робяцца проста. Раней можна было звярнуцца ў Беларусь у агенцтва працаўладкавання і вельмі хутка паехаць працаваць, бо агенцтвы рабілі ўсе дакументы, праводзілі іх праз беларускую міграцыйную службу, што давала ўпэўненасць у рэальных дакументах і працы. Таксама звычайны зваршчык мог і сам знайсці працу праз расейскамоўныя польскія сайты. Добрыя спецыялісты – будаўнікі, электрыкі, зваршчыкі – вельмі былі запатрабаваныя. І паехаўшы папрацаваўшы адзін раз, звычайна другі раз ужо ехалі самі, збіраліся ў брыгады і паспяхова працавалі».
Пасля лютага 2022 года, адзначае Ірына, працоўная міграцыя «зусім вычарпала сябе» праз вялікую колькасць уцекачоў з Украіны і працяг міграцыі ды ўцякацтва з Беларусі. Грамадзянам Расеі цяпер вельмі складана, амаль немагчыма атрымаць працоўныя візы.
Аб працы ў Польшчы падрабязна расказвае Цэнтр беларускай салідарнасці. Для пачатку можна паглядзець гэтае 19-хвіліннае відэа:
Разам з экспертамі Цэнтру беларускай салідарнасці і Беларускім домам у Варшаве мы таксама публікавалі тэкставую інструкцыю:
Ірына Іванова расказвае, што прынамсі раней гэта працавала наступным чынам. Агенцтва працаўладкавання, якое мела на гэта ліцэнзію, заключала дамову з польскаю кампаніяй пра забеспячэнне працаўнікамі з Беларусі, кампанія-партнёр давала ўзор працоўнай дамовы і выпіску з рэестру юрыдычных асобаў з апастылем. Гэты дакументы далей перакладалі на расейскую ці беларускую мовы, заносілі на рэгістрацыю ва Упраўленне грамадзянства і міграцыі. Без такой рэгістрацыі ліцэнзійнаму агенцтву нельга выпраўляць працаўніка за мяжу.
Рэгістрацыя мусіла займаць 10 дзён, але ўпраўленне звычайна знаходзіла недахопы ў паперах: «Арыгіналы дакументаў вельмі часта туды-сюды даводзіцца ганяць, а гэты час, і людзі, якія планавалі ехаць на працу, чакаць не вельмі жадаюць».
Калі гэты этап пройдзены, далей проста: сканы пашпарта адпраўляюць праз электронную пошту кампаніі-партнёру, праз 3–10 дзён атрымліваюць запрашэнне на працу, будучага працаўніка запісваюць на падачу дакументаў на візу – і праз прыблізна 10 дзён пасля падачы можна ехаць працаваць.
Здымак мае ілюстрацыйны характар. Цясляр. (Фота: Ivan Samkov / Pexels.com)
«Беларускія агенцтвы, якія маюць ліцэнзію на працаўладкаванне беларускіх грамадзянаў за мяжу, паводле закону не маюць права працаваць з польскімі агенцтвамі працаўладкавання. Толькі з наўпроставымі наймальнікамі. І ў гэтым заключаецца пэўная праблема, бо ў асноўным сістэма набору працаўнікоў адбываецца ў Польшчы праз польскія агенцтвы працаўладкавання. У Польшчы прынята не мець у сябе штату бухгалтараў, аддзелаў кадраў, рэкруцёраў. Звычайна падпісваецца дамова з агенцтвам, і яны ўжо падбіраюць замежнікаў на працу.
У звязку з гэтым была вялікая канкурэнцыя, бо рэдка якая кампанія хацела працаваць з беларускім агенцтвам працаўладкавання наўпрост. Іх было дастаткова мала, і працавала толькі сарафаннае радыё: партнёры перадавалі кантакты і, калі хацелі атрымаць добрых спецыялістаў на працу, праходзілі ўсе гэтыя «кругі пекла» з рэгістрацыямі і перакладамі дакументаў. Але таксама яшчэ былі розныя схемы, пра якія мала хто ведае, толькі тыя, хто працаваў у гэтай сферы».
Знаёмыя з Беларусі расказалі Ірыне, што цяпер для беларускіх кампаніяў зрабілі яшчэ больш жорсткія ўмовы. Да 2023 года трэба было раз на квартал даваць справаздачы пра тых, хто з’ехаў і вярнуўся, цяпер – раз на месяц. Калі чалавек з зарэгістраванаю дамоваю пастанавіў не ехаць працаваць (ці нават памёр), цяпер трэба тлумачыць дзяржаве прычыну ўзнікнення такой сітуацыі. А чалавек, якога выправілі на працу за мяжу, цяпер можа па вяртанні заявіць, што ўмовы працы былі не такія, як абяцалі. За адсутнасць справаздачы ці рэгістрацыі дамовы – штрафы. І цяпер раз на год ліцэнзійная кампанія мусіць здаваць кваліфікацыйны экзамен.
У Польшчы агенцтвам працаўладкавання таксама трэба мець ліцэнзію, але працаваць лягчэй, расказвае Ірына Іванова. Агенцтва проста падбірае работнікаў іншым кампаніям, з якімі мае дамовы, атрымлівае ад кампаніі грошы на заробкі, налічвае заработную плату працаўнікам і падаткі дзяржаве, вызначаную частку сумы пакідае сабе. У адрозненне ад Нямеччыны ці Бельгіі, агенцтвам у Польшчы, Літве, Латвіі, Эстоніі і Чэхіі не трэба даказваць, што ўладкоўваюць на працу нейкага незамяняльнага спецыяліста.
Telewizja Polska S.A. w likwidacji processes your personal data collected when you visit individual websites on the tvp.pl Portal (hereinafter referred to as the Portal), including information saved using technologies used to track and store them, such as cookies, web beacons or other similar technologies enabling the provision of tailored and secure services, personalize content and advertising, provide social media features and analyze Internet traffic.
Click "I accept and go to the website" to consent to the use of automatic tracking and data collection technology, access to information on your end device and its storage, and to the processing of your personal data by Telewizja Polska S.A. w likwidacji, Trusted Partners from IAB* (991 company) and other Trusted TVP Partners (88 company), for marketing purposes (including for automated matching of advertisements to your interests and measuring their effectiveness) and others, which we indicate below.
The purposes of processing your data by TVP S.A. w likwidacji are as follows:
Store and/or access information on a device
Use limited data to select advertising
Create profiles for personalised advertising
Use profiles to select personalised advertising
Create profiles to personalise content
Use profiles to select personalised content
Measure advertising performance
Measure content performance
Understand audiences through statistics or combinations of data from different sources
Develop and improve services
Use limited data to select content
Ensure security, prevent and detect fraud, and fix errors
Deliver and present advertising and content
Save and communicate privacy choices
TVP S.A. w likwidacji process your data for the purposes of features. As part of these features, we may take the following actions:
Match and combine data from other data sources
Link different devices
Identify devices based on information transmitted automatically
The purposes of processing your data by Trusted Partners from IAB and other Trusted Partners of TVP are as follows:
Store and/or access information on a device
Use limited data to select advertising
Create profiles for personalised advertising
Use profiles to select personalised advertising
Create profiles to personalise content
Use profiles to select personalised content
Measure advertising performance
Measure content performance
Understand audiences through statistics or combinations of data from different sources
Develop and improve services
Use limited data to select content
Ensure security, prevent and detect fraud, and fix errors
Deliver and present advertising and content
Save and communicate privacy choices
Trusted Partners from IAB and other Trusted Partners of TVP process your data for the purposes of features and special features. As part of these features, they may take the following actions:
Match and combine data from other data sources
Link different devices
Identify devices based on information transmitted automatically
Use precise geolocation data
Actively scan device characteristics for identification
Consent is voluntary and you can withdraw it at any time in Advanced Settings.
In addition, you have the right to request access, rectification, deletion or limitation of data processing. In the Privacy Policy, you will find information on how to communicate to us your will to exercise these rights.
Consent to the use of data for some IAB Trusted Partners and TVP Trusted Partners may be related to the transfer of data to the United States or other third countries (not belonging to the European Economic Area, which includes the Member States of the European Union as well as Norway, Iceland and Liechtenstein). In connection with the above, we would like to inform you about the possible risk that may be associated with the transfer of data to third countries, consisting in the possible lack of an adequate level of protection of natural persons related to the processing of their personal data, which is guaranteed by the provisions of the GDPR (Regulation of the European Parliament and of the Council (EU 2016/679 of 27 April 2016 on the protection of individuals with regard to the processing of personal data and on the free movement of such data, and repealing Directive 95/46 / EC), due to the lack of an adequacy decision by the European Commission and the lack of adequate security.
The user's personal data processed by TVP may be processed both on the basis of the user's consent as well as on the basis of a legitimate interest, i.e. without the consent of the Portal user (only for the purposes necessary to ensure the proper operation of the Portal). TVP processes user data on the basis of a legitimate interest only in situations where it is necessary for the provision and proper operation of the Portal, i.e. maintenance and technical support of the Portal, ensuring security, preventing fraud and removing errors, statistical measurements necessary for the proper functioning of the Portal.
Detailed information on the processing of your data can be found in the Privacy Policy.