Склалі графікі спробаў незаконнага мінання беларуска-польскай мяжы ў 2024 годзе.
Мігранты з краінаў Азіі, Афрыкі, а часам і Лацінскай Амерыкі ўвесь час спрабуюць трапіць нелегальна з Беларусі ў Польшчу. Але прасачыць міграцыйны крызіс у дынаміцы не так і лёгка. Карэспандэнты «Белсату» ўзяліся выправіць гэта і склалі графікі спробаў незаконнага мінання беларуска-польскай мяжы ў 2024 годзе.
Міграцыйны крызіс на мяжы ўзнік у 2021 годзе пасля рэзкага пагаршэння стасункаў Менску і краінаў Еўразвязу з прычыны масавага парушэння правоў чалавека і авіяцыйнага пірацтва з боку рэжыму Аляксандра Лукашэнкі. Улады Беларусі сваю датычнасць да крызісу фармальна адмаўляюць, хоць, паводле розных сведчанняў, непасрэдна стаяць за арганізацыяй прыезду мігрантаў, іхнага давозу да мяжы і навучання, як яе прайсці. У выніку беларуска-польскае памежжа сталася зонай сапраўднага гібрыднага канфлікту з людскімі ахвярамі, як сярод мігрантаў, гэтак і сярод польскіх ахоўнікаў мяжы.
Памежная ахова Польшчы ў сацыяльнай сетцы X рэгулярна публікуе звесткі пра колькасць нелегальных спробаў мінання мяжы з боку Беларусі. Не сталася выключэннем і 10 ліпеня, калі было зафіксавана 40 такіх спробаў.
Каб ацаніць маштабы міграцыйнага крызісу, мы сабралі ўсе гэтыя звесткі за 2024 год і ўнеслі іх у адмысловыя графікі, падзяліўшы для большай зручнасці на дні, дэкады і месяцы. Пры гэтым варта адзначыць некаторыя нюансы наяўных звестак.
Гэтак, за некаторыя святочныя дні – 1 студзеня і з 29 красавіка да 1 траўня – звестак пра спробы мінання мяжы Памежная ахова Польшчы не публікавала. Таму інфармацыя на графіках часткова няпоўная. Але сумарна чатыры дні за больш як паўгоддзе наўрад ці моцна паўплывалі на статыстыку.
Таксама на пачатку года Памежная ахова Польшчы часам паведамляла пра заўважаных пры парушэнні мяжы мігрантаў, а ў астатнія месяцы – пра нелегальныя спробы пераходу мяжы. Наколькі гэта розныя ці аднолькавыя звесткі, да канца незразумела.
Даволі часта паведамлялася пра мінанне мяжы не за адзін дзень, а за некалькі – ад двух да чатырох. У такім разе ў графікі дзённыя звесткі ўносіліся на падставе сярэднеарыфметычных лікаў за гэтыя дні.
Згодна са звесткамі Памежнай аховы Польшчы, рэзкі рост колькасці нелегальных спробаў пераходу беларуска-польскай мяжы пачаўся ў канцы лютага, разам з прыходам цёплага надвор’я ў памежныя рэгіёны. Калі ў снежныя і марозныя дні студзеня і першай паловы лютага часта мігранты некалькі дзён не наважваліся на штурм мяжы, то ўжо 1 сакавіка такіх спробаў за дзень было 50. І рост іх колькасці на гэтым не спыняўся. Дзённы максімум незаконнага пераходу мяжы быў зафіксаваны 8 і 9 траўня – 651 незаконная спроба мінання мяжы за два дні, або ў сярэднім 325-326 спробаў за содні.
Травень стаў і рэкордным паводле месячнага паказніку – 6973 спробы. І гэта без уліку святочнага 1 траўня, за які звесткі не публікаваліся. Травеньскі лік удвая большы за паказнікі сакавіка і больш як на траціну – за лік красавіка.
А вось у чэрвені сітуацыя рэзка змянілася. У ім колькасць нелегальных спробаў мінання мяжы ўпала фактычна да паказнікаў сакавіка. І гэта нягледзячы на цёплае надвор’е і «зялёнку», якія, здавалася б, мусілі спрыяць незаконнай міграцыі.
Найлепш дынаміку дазваляе прасачыць разбіванне месяцаў на дэкады. Калі за апошнюю дэкаду траўня нелегальных спробаў прайсці мяжу было 2226, то за першую дэкаду чэрвеня – 1915, за другую – 1036, а за трэцюю – толькі 859. І гэта не канец падзення. За першыя дзесяць дзён ліпеня зафіксавана толькі 310 такіх спробаў, гэты лік параўнальны з лікам апошняй дэкады лютага – 235. Першай дэкадай сакавіка нелегальных спробаў ужо было істотна больш – 527.
Змяншэнне колькасці незаконных спробаў мінання мяжы ў чэрвені супадае з узмацненнем жорсткасці рыторыкі і дзеянняў польскіх уладаў у дачыненні Менску, ад якога нашмат больш рашуча патрабуюць спыніць міграцыйны крызіс. Гэта сталася адказам на раненне 28 траўня мігрантам польскага вайскоўца, які памёр 6 чэрвеня. Польскія ўлады, з аднаго боку, пашырылі паўнамоцтвы сваіх вайскоўцаў і памежнікаў у ахове мяжы, а з другога – прыгразілі Менску закрыццём таварных пунктаў пропуску на мяжы. Пра гэта ж 24 чэрвеня польскі прэзідэнт Анджэй Дуда размаўляў са старшынём КНР Сі Цзінь Пінам падчас свайго візіту ў Пекін.
І статыстыка пераходу мяжы паказвае, што Менск гэтыя «намёкі» зразумеў і, магчыма, «апошняе кітайскае папярэджанне» пачуў. Праўда, не да канца, бо мігранты ўсё яшчэ спрабуюць нелегальна трапіць у Польшчу. Магчыма, каб спыніць і гэта, узніклі праблемы з пропускам фураў на беларуска-польскай мяжы 10 ліпеня. Ці пачуе гэтыя сігналы кіраўніцтва лукашэнкаўскага рэжыму, можна будзе пабачыць неўзабаве.
Макар Мыш belsat.eu
