«Абвінавачаныя» далі разгорнуты адказ, які «Белсат» публікуе цалкам.
Польскае выданне «Onet» апублікавала матэрыял пра датычнасць да фінансавых парушэнняў на «Белсаце» асобаў з кіраўніцтва «Белсату». «Абвінавачаныя» далі разгорнуты адказ, які «Белсат» публікуе цалкам.
«Мы катэгарычна не прымаем абвінавачанняў у артыкуле парталу Onet.pl пад назвай „Onet ujawnia. Ponad 200 umów telewizji Biełsat ze spółką zarejestrowaną w prywatnym mieszkaniu“. Мы пратэстуем супраць паклёпу як на нас асабіста, так і на „Белсат“ — надзвычай важную не толькі для беларусаў, але і для польскай дзяржавы інстытуцыю, будаванню якой мы прысвяцілі некалькі гадоў жыцця.
Каб паказаць не толькі непраўдзівасць, але і абсурднасць выстаўленых нам абвінавачанняў, неабходна коратка растлумачыць сістэму працы „Белсату“.
Наш канал імкнецца ахапіць самую шырокую аўдыторыю як у Беларусі, так і ўвогуле на Усходзе, і ўжо шмат гадоў ёсць не толькі традыцыйным тэлебачаннем, але і мультымедыйнай пляцоўкай, што шырока выкарыстоўвае ІТ-дыстрыбуцыю.
Тэлебачанне „Белсат“ з пачатку свайго існавання выкарыстоўвала для вытворчасці і перадавання інфармацыі лічбавую тэхніку ў той час, калі на TVP яшчэ шырока выкарыстоўваўся запіс на стужку. На жаль, інфраструктура TVP была абсалютна непрыстасаваная для патрабаванняў „Белсату“, то бок трансляцыі за мяжу і ва ўмовах інфармацыйнай вайны.
Ўэб-сайты TVP мелі зачаткавы стан. Варта адзначыць, што дагэтуль у TVP адсутнічае сістэма для журналістаў, што падтрымлівала б кірыліцу і мела б спецыяльныя панэлі для эфектыўнага перакладу кантэнту („Белсат“ усцяж выкарыстоўвае 4 мовы). Не кажучы ўжо пра тое, што сістэма рэдагавання ўэб-сайтаў на TVP усё яшчэ не мае такіх функцыяў, як:
У 2015 годзе, пасля серыі сталых праблемаў з сайтам, тагачасны кіраўнік тэхнічнага аддзелу „Белсату“ пастанавіў правесці аўдыт сайтаў „Белсату“, у выніку якога кіраўніцтва тэлеканалу пастанавіла паступова перавесці ІТ-дыстрыбуцыю на аўтсорсінг.
Гэта не сустрэла супраціву з боку кіраўніцтва TVP і адказных за тэхналогіі ў кампаніі, бо ўвесь час існавала занепакоенасць, што хакерскія атакі на „Белсат“ могуць пашкодзіць ключавыя сістэмы кампаніі.
„Белсат“ заўсёды працаваў як тэхналагічная выспа. Журналістам інфармацыйных праграмаў „Белсату“ былі даступныя толькі асобныя камп’ютары, з якіх яны маглі падлучацца да ўнутраных сістэмаў TVP.
Варта пры тым удакладніць, што сістэма ІТ-распаўсюду „Белсату“ стваралася не адразу як цэлае. Далейшыя ўдасканаленні распрацоўваліся наступнымі гадамі ў залежнасці ад канкрэтных патрэбаў, звязаных з палітычнай сітуацыяй і сусветнымі тэндэнцыямі ў развіцці тэхналогіяў дыстрыбуцыі.
Напрыклад, паколькі ў нас была вялікая рэдакцыя ў Беларусі і карэспандэнты ў Расеі, мы разлічвалі распрацаваць сістэму, што дазволіць бяспечна працаваць дыстанцыйна. Неабходна было дапільнаваць бяспеку працаўнікоў „Белсату“, не ствараючы прагалаў, праз якія можна было б узламаць сістэму.
Такім чынам была створаная ўнутраная сістэма кіравання і рэдагавання кантэнту ў размеркаванай архітэктуры. Журналісты „Белсату“ маглі ўвайсці ў сістэму з любога месца ў свеце, рэдагаваць тэксты і адпраўляць матэрыялы ў той ці іншы бок, не раскрыўшы асабовых звестак і геалакацыі.
Паколькі ўнутраны VPN, што выкарыстоўваў TVP, не дазваляў атрымаць доступ да кантэнту з сайтаў (пераважна расейскіх), прызнаных небяспечнымі, але неабходных для працы „Белсату“, і больш за тое, паколькі доступ да таго VPN маглі мець толькі людзі, зарэгістраваныя ў сістэме TVP праз імя і прозвішча, быў створаны асобны VPN, а ІТ-спецыялісты кампаніі „Devkom“, што працавала на замову „Белсату“, выехалі ў Беларусь, каб асабіста наладзіць камп’ютары для журналістаў тэлеканалу.
Таксама праводзіліся тэсты прыёму ў пэўных месцах, як спадарожнікавага, так і інтэрнэтавага, калі „Белсат“ атрымліваў інфармацыю, што недзе прыём слабейшы ці парушаны.
У сувязі з лавінавым ростам рынку карыстальнікаў мабільных прыладаў з сэнсарнымі экранамі, каб павялічыць шанцы на прагляд кантэнту „Белсату“, былі замоўленыя праграмы для гэтых прыладаў на „Android“ і iOS. Былі створаныя дзве асобныя праграмы для перадачы зместу сайту і відэатрансляцыі. З распаўсюдам наземнай лічбавай трансляцыі таксама былі створаныя праграмы для „Smart TV“ на сістэмах „Android“, iOS, „Samsung“ і LG, а „Белсат“ правёў прома-кампанію такога спосабу прыёму кантэнту.
Пасля вялікай атакі спецслужбаў Беларусі на „Белсат“ (пасля масавых пратэстаў у 2020 годзе) нашыя IT-спецыялісты стварылі сістэму люстэркаў сайтаў, дзякуючы чаму за паўгадзіны змаглі перанесці старонкі „Белсату“ на іншы інтэрнэт-адрас. Гэта забяспечыла працяг распаўсюду кантэнту „Белсату“ праз сацыяльныя сеткі, нягледзячы на блакаванне асноўнага адрасу сайту. Люстэркі ў гэты час інтэнсіўна разбудоўваліся.
Кіраўніцтва „Белсату“ пастанавіла таксама дапоўніць відэапраграму, адрасаваную расейскамоўным гледачам (прысвечаную пераважна міжнароднай і рэгіянальнай тэматыцы), расейскамоўным парталам Vottak.tv. Так быў створаны асобны сайт гэтай рэдакцыі.
За ўвесь час свайго існавання „Белсат“ не атрымліваў сродкаў на інвестыцыі ў ІТ-інфраструктуру, таму мусіў аддаць на аўтсорсінг такія справы, як наладжванне тэлевізійнага сігналу для лічбавага распаўсюду, і ўключыць гэта ў бягучыя выдаткі.
Да нядаўняга часу сігнал тэлеканалу „Белсат“ штодня распаўсюджваўся праз 8 праграмаў „Belsat Smart“ і „Belsat News“ і праз рэтрансляцыю на YouTube.
ІТ-сістэма, створаная „Devcom“, якой карыстаўся „Белсат“, аказалася надзвычай бяспечнай і ўстойлівай як да DDoS-атак, так і да спробаў узлому, хаця, як вядома, хакеры, звязаныя з Беларуссю і Расейскай Федэрацыяй, вельмі эфектыўныя і здолелі ўзламаць бяспеку шматлікіх кампаніяў і дзяржаўных установаў у розных краінах.
З увагі на вельмі шырокі аб’ём праведзенай працы, выдаткі „Белсату“ нельга лічыць занадта вялікімі. Аргумент пра тое, што TVP панёс страты, выдаткаваўшы сродкі на забеспячэнне дзейнасці „Белсату“ ў інтэрнэце, недакладны, бо калі б „Белсат“ абапіраўся выключна на тэлевізійныя тэхналогіі, выдаткі (якія цалкам пакрывае Міністэрства замежных справаў Польшчы) былі б значна большыя.
Вынікам рэгулярных хакерскіх атак на неабароненыя сайты „Белсату“ магло б стаць поўнае спыненне інтэрнэт-дзейнасці тэлеканалу, а шматмільённыя выдаткі МЗС на інтэрнэт-дзейнасць „Белсату“ аказаліся б марнымі.
Падчас штогадовых размоваў з прадстаўнікамі МЗС наконт размеркавання сродкаў у адпаведным годзе адным з найважнейшых пунктаў былі выдаткі на IT-паслугі. Гэтыя выдаткі заўсёды прымаліся з разуменнем і ўхваляліся. Міністэрства нават чакала ад нас пашырэння дзейнасці ў інтэрнэце, што прыводзіла да росту кошту IT-паслугаў.
Ні ў адным з разлікаў штогадовай датацыі, якую „Белсат“ перадаваў у міністэрства, не было ніякіх заўваг наконт дзейнасці ў інтэрнэце і выдаткаў на гэта. Наадварот, працаўнікі МЗС ацанілі статыстыку ахопу гледачоў і чытачоў.
Цяпер, калі нас вінавацяць у растраце грошай, прызначаных на ІТ-паслугі, калі кампанію, што шмат гадоў старанна і плённа супрацоўнічае з „Белсатам“, вінавацяць у выстаўленні фальшывых рахункаў, мы баімся, што лічбавая сістэма распаўсюду, якую гадамі развіваў „Белсат“, будзе знішчаная і TVP не зможа яе набыць або замяніць.
На жаль, у нас ужо ёсць першыя трывожныя сігналы, што гэта адбываецца. Фальшывыя абвінавачанні, заснаваныя на абсалютна некампетэнтнай ацэнцы сітуацыі, могуць нашкодзіць не толькі нам асабіста, але і сур’ёзна перашкодзіць функцыянаванню „Белсату“.
Агнешка Рамашэўская-Гузы Вальдэмар Даманьскі Вольга Швед Мірослаў Цюновіч Аляксей Дзікавіцкі»
belsat.eu
