«Амерыканскай рацыянальнасці ў расейскага палітычнага кіраўніцтва няма».
«The Wall Street Journal» апублікавала артыкул, прэзентаваны як мірны план Доналда Трампа, што мае спыніць вайну ва Украіне. Аўтары калонкі – экс-дзяржсакратар ЗША Майкл Пампэа і былы дарадца перадвыбарчай кампаніі Трампа Дэйвід Урбан. Сярод пунктаў ёсць сяброўства Украіны ў NATO і касаванне пасля гэтага ўсіх санкцыяў супраць Расеі. Палітолаг Аляксандр Фрыдман у каментары «Белсату» паразважаў, ці можа такі план ажыццявіцца.
«У той час як Джо Байдэн увязаўся ў вайну праз слабасць, Дональд Трамп можа аднавіць мір з дапамогай сілы», – сцвярджаюць аўтары калонкі ў выданні «The Wall Street Journal» экс-дзяржсакратар Майкл Пампэа і былы дарадца перадвыбарчай кампаніі Трампа Дэйвід Урбан.
Кандыдат у прэзідэнты ЗША ад Рэспубліканскай партыі шматкроць абяцаў спыніць вайну ва Украіне, аднак ніколі не тлумачыў, як менавіта ён дасць гэтаму рады. Цяпер жа апублікаваны план – аўтарства хоць і не Трампа, але ягоных блізкіх паплечнікаў.
Прапановы такія:
Адначасова Злучаныя Штаты будуць прымушаць чальцоў NATO павялічваць выдаткі на абарону да 3 % ВУП, як таго патрабуюць правілы Альянсу, развіваць уласную абаронную прамысловасць, паляпшаць стасункі з Ізраілем і Саудаўскай Аравіяй, што мае стабілізаваць Блізкі Усход, і саудыты разам з Вашынгтонам паспрабуюць выціснуць Расею з энергетычных рынкаў.
Таксама ў артыкуле згадваецца «раскрыццё энергетычнага патэнцыялу Амерыкі». І хоць ніяк не тлумачыцца, што тут маецца на ўвазе, аўтары запэўніваюць, што энерганосьбіты патаннеюць, і гэта зменшыць прыбыткі Расеі і, адпаведна, ейныя выдаткі на вайну.
Усе гэтыя крокі, як мяркуюць Пампэа і Урбан, прывядуць да неадкладнага спынення агню. Пасля Украіна мусіць як мага хутчэй далучыцца да NATO, а арганізацыя створыць фонд на $ 100 млрд для ўзбраення краіны. Акрамя таго, Еўразвяз мае «хутка прыняць» Украіну і дапамагчы ёй эканамічна. Плюс расейскія рэпарацыі ў выглядзе актываў Банку Расеі, замарожаныя на Захадзе.
Расея ў адказ атрымае касаванне ўсіх заходніх санкцыяў. Яны будуць цалкам адмененыя, калі Украіна стане чальцом NATO і ЕЗ.
У артыкуле пры гэтым ніяк не тлумачыцца, як будзе адноўленая тэрытарыяльная цэласнасць Украіны, а гэта ўваходзіць у супярэчнасць як са статутам NATO, што патрабуе ад патэнцыйных сяброў не мець аніякіх тэрытарыяльных спрэчак, гэтак і з умовамі Расеі для пачатку перамоваў, якія Пуцін назваў у сярэдзіне чэрвеня: аддаць чатыры вобласці – Данецкую, Луганскую, Запарожскую і Херсонскую. Ніводную Расея зараз не кантралюе цалкам. Пра тэрытарыяльную цэласнасць аўтары пішуць толькі, што «ніхто не прызнае акупацыю Расеяй украінскіх тэрыторыяў».
Гісторык і палітолаг Аляксандр Фрыдман у размове з «Белсатам» адзначыў, што варта звярнуць увагу на гэты план, бо і «сур’ёзнае выданне» апублікавала калонку, і аўтары – няпростыя:
,,«Пампэа – асоба вядомая, ён займаў у час першага тэрміну Трампа пасаду дзяржсакратара, уплываў на вонкавую палітыку ЗША. Чалавек, які пасля таго, як Трамп сышоў са сваёй пасады, захаваў яму вернасць і які ў пэўным сэнсе належыць на атачэння Трампа, чалавек уплывовы; імаверна, у яго нават будзе нейкая пасада, калі Трамп пераможа на выбарах, таму я б падыходзіў да гэтага сурʼёзна».
Аналітык мяркуе, што апублікаваны тэкст – толькі частка больш шырокага плана, хаця відавочна хоча кампрамісу і сканчэння вайны. Толькі якой цаною?
«Мы не бачым з пункту гледжання Расеі нейкага памкнення да кампрамісу. Трамп відавочна жадае нейкага кампрамісу, гэты кампраміс можа быць для Украіны досыць дрэнны. Напрыклад, тое, што Украіна пазбавіцца Крыму і вымушаная будзе прызнаць Крым часткаю Расеі. Але Расеі гэтага замала, Расея мае жорсткія патрабаванні, і калі гэтыя патрабаванні не будуць выкананыя, яна плануе працягваць вайну», – падкрэсліў Фрыдман.
Ён не выключае эскалацыі вайны, калі Крэмль не пагодзіцца на прапановы, якія патэнцыйна можа высунуць Трамп:
«Калі Расея на іх не пагодзіцца, тады Трамп можа кардынальна змяніць сваю пазіцыю, і тады прыйдзе тое, што згадваецца ў гэтым артыкуле: і што Украіна будзе прынятая ў НАТА, і што Украіна атрымае якасна зусім іншую зброю, і што Украіне будзе дазволена біць углыб Расеі. Гэта будзе такога кшталту прымус Расеі да кампрамісных адкрытых перамоваў».
Суразмоўца «Белсату» мяркуе, што калі дойдзе да такога жорсткага прымусу Масквы да перамоваў, Беларусь можа быць яшчэ больш уцягнутая ў вайну, бо Расеі спатрэбяцца ўсе магчымыя рэсурсы:
,,«Калі ў выніку адбудзецца новая фаза эскалацыі, і тое, што ў артыкуле згадваецца, – дазвол біць углыб Расеі, прыняцце Украіны ў NATO – то гэта можа яшчэ больш зацікавіць Маскву ў выкарыстанні беларускага рэсурсу, каб ужо выкарыстоўваць усе магчымыя рэсурсы, што ёсць у гэтай вайне. Так што тут сітуацыя вельмі хісткая, і вось імплементацыя гэтых прапановаў можа сапраўды прывесці да таго, што Беларусь яшчэ больш шчыльна будзе ўцягнутая ў вайну».
Палітолаг сумняецца ў жыццяздольнасці апублікаванага плану, бо не ўлічвае прычынаў, з якіх Расея пачала вайну, не ўлічвае расейскі імперыялізм. Трамп – камерсант і не разважае «у катэгорыях эмоцыяў, імперыялістычных пачуццяў, яны яму незразумелыя».
«Яго цікавіць найперш эканамічна-прагматычны бок. А што датычыць Пуціна, там зусім іншая гісторыя. Там у гэтай вайне, што распачала Расея, прагматызму абсалютна няма, там ёсць пачуцці, жаданне панаваць, імперыялістычныя рэфлексы. Калі Трамп выйдзе з такімі прапановамі, дык хутчэй за ўсё Расея ад іх адмовіцца, бо там зусім іншыя жаданні і памкненні, і вось той амерыканскай рацыянальнасці, што прысутнічае ў прапановах, у расейскага палітычнага кіраўніцтва няма», – падсумаваў Аляксандр Фрыдман.
Сцяпан Кубік belsat.eu
