Узяць крэдыт стане складаней? Што азначаюць змены закона «Аб крэдытных гісторыях»
02.04.2024, 19:08
банкаўскія паслугі (Фота: Belinvestbank Official / Telegram)
podpis źródła zdjęcia
Змяненне можа быць ўскосным абмежавальнікам, які прытармазіў бы тэмп росту спажывецкага крэдытавання.
У Беларусі з 1 красавіка зменены закон «Аб крэдытных гісторыях». З новай рэдакцыі вынікае, што некаторым будзе складаней атрымаць крэдыт. Акрамя таго, улады абяцаюць, што новаўвядзенні павінны абараніць беларусаў ад махляроў. «Белсат» разбіраўся, чаго чакаць ад зменаў.
банкаўскія паслугі (Фота: Belinvestbank Official / Telegram)
У законе гаворыцца, што крэдытныя гісторыі беларусаў будуць фармавацца з большай колькасці крыніц. Раней звесткі збіраліся ад банкаў, мікрафінансавых арганізацый і лізінгавых кампаній. Цяпер да іх дададуцца звесткі ад фірмаў, якія прадаюць тавары і паслугі ў растэрміноўку. Праўда, даваць іх Нацбанку такія кампаніі могуць на добраахвотнай аснове.
Што гэта значыць для людзей спыталі эксперта.
,,
«Напрыклад, крама дае растэрміноўку на куплю смартфона або аўтадылер – на аўтамабіль. Калі раней гэта ў крэдытнай нагрузцы не фігуравала, то цяпер гэта ўжо будзе вісець на чалавеку як дадатковая запазычанасць. А ў банкаў ёсць патрабаванні па выдачы крэдытаў, якія яны павінны жорстка выконваць. Натуральна, гэта паўплывае на агульныя магчымасці крэдытавання», – патлумачыла «Белсату» старшая навуковая супрацоўніца BEROC Анастасія Лузгіна.
Гэта значыць, што сапраўды чалавек можа не атрымаць крэдыт або банк ухваліць яму меншую суму ў выпадку, калі ў яго ўжо ёсць растэрміноўка.
«Трэба разумець, што гэта робіцца не проста так. Бываюць сітуацыі, калі людзі набяруць растэрміновак, яшчэ возьмуць спажывецкі крэдыт і ў іх з’яўляецца праблема з вяртаннем сродкаў. Таму зразумелыя дзеянні цэнтральнага банку, каб засцерагчы і крэдытныя ўстановы, і тых пазычальнікаў, якія не ацэньваюць уласныя рызыкі па выплаце», – працягвае экспертка. – «Другі момант, які можа мець месца – тое, што цэнтральны банк у апошні час заяўляў, што крэдытаванне насельніцтва ідзе вельмі актыўна. Менавіта крэдытаванне з пункту гледжання банкаўскай сістэмы.
,,
З улікам росту рэальных заробкаў і росту крэдытавання – гэта рызыкі для перагрэву эканомікі. Таму такое змяненне можа быць сёння ўскосным абмежавальнікам, які прытармазіў бы агульны тэмп росту спажывецкага крэдытавання, які ўзмацняе рызыкі перагрэву эканомікі».
Аднак кампаніі не абавязаныя, а толькі могуць паведамляць звесткі аб растэрміноўках.
«Можа, [улады] вырашылі паглядзець, як гэта будзе працаваць. Па сутнасці ёсць карткі растэрміноўкі, якія эмітуюцца банкамі – гэтая інфармацыя заносіцца ў крэдытную гісторыю. А растэрміноўка крамаў раней не заносілася. Па факце гэта зʼяўляецца скажэннем рэальнай інфармацыі на рынку. Цяпер вырашылі такім мяккім спосабам усё ж такі ацаніць агульную сітуацыю. Таму што статыстыка, якой валодае цэнтральны банк – гэта статыстыка фінансавай сістэмы, якая не закранае той жа рэтэйл, аўтадылераў», – кажа Анастасія Лузгіна.
Дэкларуецца, што некаторыя новаўвядзенні дапамогуць абараніць крэдытныя гісторыі людзей ад махляроў. Беларус цяпер можа забараніць даваць камусьці сваю крэдытную справаздачу, таксама павінна быць «выключна мэтавае выкарыстанне крэдытных справаздач для нівелявання рызык злоўжывання звесткамі».
Як гэта можа працаваць на практыцы?
«І да прыняцця гэтага закона быў пэўны парадак: калі хтосьці хоча атрымаць інфармацыю аб субʼекце, трэба было атрымаць дазвол гэтага чалавека. Банкі гэта заўсёды рабілі. Напрыклад, калі вы падпісваеце дамову, там сказана, што будзе зроблены запыт аб вашай крэдытнай гісторыі. Аналагічна маглі запытаць дадзеныя нейкія юрыдычныя асобы. Можна меркаваць, што тут ёсць шчыліна для ашуканскіх схем.
,,
Зараз фізічная асоба, у якой ёсць крэдытная гісторыя, можа накласці забарону на тое, каб даваць камусьці яго крэдытную гісторыю. Уявім, што чалавек наогул не збіраецца браць крэдыт. У табліцы Нацбанку будзе пазнака, што па гэтай фізасобе нікому нельга даваць інфармацыю. Гэта дадатковы фактар, які абмяжоўвае магчымасці для патэнцыйных ашуканцаў», – адзначае Анастасія Лузгіна.
Яшчэ адно новаўвядзенне – фізасобы змогуць два разы на год бясплатна запытваць у Нацбанку звесткі аб сваёй крэдытнай гісторыі. Да гэтага быў даступны толькі адзін бясплатны запыт.
«Гэта проста пашырэнне магчымасці для тых, у каго ёсць крэдытная гісторыя. Напрыклад, хтосьці разглядае магчымасць узяць крэдыт, але не ведае, займацца гэтым ці не. Альбо нейкае пытанне ўзнікла ў банка, напрыклад, вы не пагасілі нейкую запазычанасць, але вы лічылі, што нічога такога няма. А, можа, засталася пеня па нейкім крэдыце. Ці вам сказалі, што ў вас дрэнная крэдытная гісторыя, вядома, цікава, што там. У такіх выпадках можна запытаць крэдытную гісторыю», – заключае Анастасія Лузгіна.
Telewizja Polska S.A. w likwidacji processes your personal data collected when you visit individual websites on the tvp.pl Portal (hereinafter referred to as the Portal), including information saved using technologies used to track and store them, such as cookies, web beacons or other similar technologies enabling the provision of tailored and secure services, personalize content and advertising, provide social media features and analyze Internet traffic.
Click "I accept and go to the website" to consent to the use of automatic tracking and data collection technology, access to information on your end device and its storage, and to the processing of your personal data by Telewizja Polska S.A. w likwidacji, Trusted Partners from IAB* and other Trusted TVP Partners, for marketing purposes (including for automated matching of advertisements to your interests and measuring their effectiveness) and others, which we indicate below.
The purposes of processing your data by TVP S.A. w likwidacji are as follows:
Store and/or access information on a device
Use limited data to select advertising
Create profiles for personalised advertising
Use profiles to select personalised advertising
Create profiles to personalise content
Use profiles to select personalised content
Measure advertising performance
Measure content performance
Understand audiences through statistics or combinations of data from different sources
Develop and improve services
Use limited data to select content
Ensure security, prevent and detect fraud, and fix errors
Deliver and present advertising and content
Save and communicate privacy choices
TVP S.A. w likwidacji process your data for the purposes of features. As part of these features, we may take the following actions:
Match and combine data from other data sources
Link different devices
Identify devices based on information transmitted automatically
The purposes of processing your data by Trusted Partners from IAB and other Trusted Partners of TVP are as follows:
Store and/or access information on a device
Use limited data to select advertising
Create profiles for personalised advertising
Use profiles to select personalised advertising
Create profiles to personalise content
Use profiles to select personalised content
Measure advertising performance
Measure content performance
Understand audiences through statistics or combinations of data from different sources
Develop and improve services
Use limited data to select content
Ensure security, prevent and detect fraud, and fix errors
Deliver and present advertising and content
Save and communicate privacy choices
Trusted Partners from IAB and other Trusted Partners of TVP process your data for the purposes of features and special features. As part of these features, they may take the following actions:
Match and combine data from other data sources
Link different devices
Identify devices based on information transmitted automatically
Use precise geolocation data
Actively scan device characteristics for identification
Consent is voluntary and you can withdraw it at any time in Advanced Settings.
In addition, you have the right to request access, rectification, deletion or limitation of data processing. In the Privacy Policy, you will find information on how to communicate to us your will to exercise these rights.
Consent to the use of data for some IAB Trusted Partners and TVP Trusted Partners may be related to the transfer of data to the United States or other third countries (not belonging to the European Economic Area, which includes the Member States of the European Union as well as Norway, Iceland and Liechtenstein). In connection with the above, we would like to inform you about the possible risk that may be associated with the transfer of data to third countries, consisting in the possible lack of an adequate level of protection of natural persons related to the processing of their personal data, which is guaranteed by the provisions of the GDPR (Regulation of the European Parliament and of the Council (EU 2016/679 of 27 April 2016 on the protection of individuals with regard to the processing of personal data and on the free movement of such data, and repealing Directive 95/46 / EC), due to the lack of an adequacy decision by the European Commission and the lack of adequate security.
The user's personal data processed by TVP may be processed both on the basis of the user's consent as well as on the basis of a legitimate interest, i.e. without the consent of the Portal user (only for the purposes necessary to ensure the proper operation of the Portal). TVP processes user data on the basis of a legitimate interest only in situations where it is necessary for the provision and proper operation of the Portal, i.e. maintenance and technical support of the Portal, ensuring security, preventing fraud and removing errors, statistical measurements necessary for the proper functioning of the Portal.
Detailed information on the processing of your data can be found in the Privacy Policy.
