Jeżeli chcecie dowiedzieć się więcej na temat historii, o której śpiewała zwyciężczyni Eurowizji Jamala, od środy oglądajcie filmy w naszym wieczornym paśmie.
Środa, 18 maja to dzień pamięci ofiar stalinowskiej deportacji Tatarów krymskich. Świadkowie tych strasznych wydarzeń, którzy dożyli naszych dni, nie myśleli, że historia zatoczy krąg. O dramatycznym losie ich narodu opowiedzą trzy filmy.
To dokumentalne obrazy: „Kiedy ten wiatr ucichnie” oraz „Wyspa Krym. Deja vu” oraz jeden fabularny „Chajtarma”. Obejrzeć można je będzie dzięki transmisji online na naszej stronie.
Środa, 18 maja, 22.05 (21.05 czasu polskiego). „Kiedy ten wiatr ustanie”
Film opowiada o rodzinie Tatarów krymskich, która mieszka na okupowanym półwyspie. Poprzez pryzmat czterech osobistych historii ukazane są losy wielu ludzi, którzy żyją pod presją reżimu politycznego. Główny wątek filmu dotyczy nie samego reżimu, lecz jego konsekwencji, które wpływają na losy zwykłych ludzi, chcących po prostu żyć, kochać i mieć rodzinę.
Po aneksji Krymu wielu Tatarów uciekło z okupowanego terytorium. Wielu z nich walczyło przeciwko rosyjskim wpływom na Krymie, za co groziła im zemsta ze strony Kremla. Donosy, przekupstwo, zastraszanie – to metody, które wobec Tatarów krymskich stosują rosyjskie władze. Duchowy i polityczny przywódca swoich rodaków Mustafa Dżemilew musiał opuścić Krym, chociaż pozostała tam jego rodzina.
To co dzieje się teraz, już miało miejsce w historii. W 1944 r. na rozkaz Stalina Tatarów krymskich masowo mordowano lub deportowano. Wszystko to pozostało w pamięci starszego pokolenia. W latach 80., kiedy rozpadał się ZSRR, Tatarzy zaczęli wracać do ojczyzny. Od 2014 roku znów muszą ją opuszczać.
Reż. Aniela Astrid Gabryel, Taras Droń. Polska – Ukraina, 2015
Czwartek, 19 maja, 22:35 (21:35 czasu polskiego) „Chajtarma”
Fabuła filmu opleciona jest wokół losów lotnika – dwukrotnego bohatera Związku Radzieckiego Ametchana Sułtana. W maju 1944 roku, po wyzwoleniu Sewastopola Ametchan przyjeżdża na urlop do rodzinnej Ałupki. Na jego oczach 18 maja rozpoczyna się deportacja Tatarów krynmskich.
Reż. Achtem Sejtabłajew. Ukraina, 2012
Piątek, 20 maja, 22.20 (21.20 czasu polskiego). „Wyspa Krym. Deja vu”.
W 1979 roku Wasilij Aksionow napisał proroczą antyutopię „Wyspa Krym” o tym, jak niepodległa Republika Krymu prosi o jej przyłączenie do ZSRR. Igor Czajka w swoim filmie próbuje wyjaśnić przyczyny kryzysu krymskiego w r. 2014, cofając się do r. 2010, kiedy w wyborach prezydenckich na Ukrainie zwyciężył Wiktor Janukowicz. Reżyser pokazuje, co odbywało się na półwyspie w ciągu ostatnich lat: otwarcie tzw. Domu Moskwy, wydawanie rosyjskich paszportów i rozwój prorosyjskich nastrojów w regionie.
Reż. Igor Czajka. Ukraina, 2014
IA, belsat.eu
