Modlitwą na grodzieńskich mogiłach rozpoczął się w niedzielę drugi dzień obchodów 75. rocznicy obrony Grodna przez wojskami sowieckimi w 1939 roku. W ramach uroczystości zaplanowano też dyskusję historyczną.
Uczestnicy obchodów – miejscowi Polacy, przedstawiciele polskiego konsulatu oraz goście z Polski – zapalili znicze, złożyli kwiaty i pomodlili się na mogiłach obrońców Grodna na cmentarzach pofranciszkańskim, pobernardyńskim oraz na cmentarzu wojskowym. Na tej ostatniej nekropolii polska młodzież z Grodna odczytała apel poległych i wystąpił polonijny chór Znad Niemna.
Następnie w grodzieńskim kościele pobernardyńskim odprawiona została msza św. za ojczyznę.
“Teraz idziemy na otwarcie wystawy prac malarzy z Towarzystwa Plastyków Polskich przy Związku Polaków na Białorusi na temat obrony Grodna, a potem zostanie otwarta wystawa historyczna na temat wojny obronnej 1939 roku przygotowana przez IPN” – powiedział PAP konsul generalny w Grodnie Andrzej Chodkiewicz. Tę drugą ekspozycję będzie można oglądać na ogrodzeniu przy polskim konsulacie.
Obchody zakończy dyskusja z udziałem historyków polskich i białoruskich na temat znaczenia 1939 roku dla obu społeczności. Ze strony białoruskiej wezmą w niej udział Anatol Wialiki i Aleś Smalanczuk, natomiast z polskiej – historycy z Białegostoku, Adam Dobroński i Jerzy Milewski.
W pierwszym dniu obchodów w sobotę odbył się objazd po licznych miejscach pamięci na Grodzieńszczyźnie związanych z kampanią wrześniową 1939 roku. Odwiedzono m.in. miejsce największej zwycięskiej bitwy z wojskami sowieckimi w 1939 roku w Kodziowcach, a także Sopoćkinie, gdzie spoczywa kilkadziesiąt osób z okolicznych terenów, w tym dowódca Grupy Operacyjnej “Grodno” gen. Józef Olszyna-Wilczyński, zamordowany przez Sowietów 22 września.
Grodno zostało zaatakowane 20 września 1939 roku i broniło się do 22 września, kiedy to obrońcy zaczęli wycofywać się na północ w kierunku Litwy. W obronie uczestniczyła także młodzież i harcerze. Na cmentarzu w Grodnie jest grób najmłodszego z nich, 13-letniego Tadka Jasińskiego, który został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego.
Wśród gości z Polski w obchodach uczestniczą prezes Wspólnoty Polskiej Longin Komołowski, dyrektor oddziału IPN w Białymstoku Barbara Bojaryn-Kazberuk oraz szef Archiwum Państwowego w Białymstoku Marek Kietliński.
jb/Biełsat/pap
