Święto niepodległości, czyli po białorusku Dzień Woli to rocznica powołania Białoruskiej Republiki Ludowej 25 marca 1918 roku. Święta tego nie obchodzą władze w Mińsku, które swój dzień niepodległości ustanowiły w rocznicę wyzwolenia Mińska od niemieckich wojsk w 1944 r. Białorusini z Podlasia pamiętają jednak o tej pierwszej dacie.
Na kształt powstałego w 1918 roku państwa białoruskiego wpływ mieli także mieszkańcy Białostocczyzny, z pochodzącym z Kuźnicy Białostockiej pierwszym premierem BRL Józefem Woronką na czele. Dlatego też do tradycji już weszły obchody Dnia Woli w Białymstoku, organizowane przez Związek Białorusinów w Polsce.
Do świętowania białoruskiego dnia niepodległości dołączyła też leżąca na skraju Puszczy Białowieskiej Hajnówka, zamieszkana w dużym stopniu przez mniejszość białoruską.
W tym roku w ramach obchodów Dnia Woli Muzeum i Ośrodek Kultury Białoruskiej w Hajnówce zapraszają na bogaty program kulturalny.
O godzinie 15:00 rozpocznie się pokaz filmów, powstałych w ramach polsko-białoruskiego projektu Chronotop oraz spotkanie z autorami filmów i twórcami projektu: białoruskim reżyserem Andrejem Kudzinienką – autorem kultowego „Okupacja. Misterium” , Januszem Gawrylukiem – organizatorem festiwalu Bulbamovie oraz reżyserem i montażystą Alaksandrem Debalukiem.
Chronotop – projekt filmowy składający się z krótkich etiud melanżujących w sobie makabrę, przypowieść, baśń, plotkę, sen, groteskę, czarny humor, postfolklor i współczesne rytuały. Mix strasznego ze śmiesznym, sacrum z profanum i piękna z brudem – czytamy w materiałach promocyjnych.
W ramach obchodów Dnia Woli pokazane zostaną dwa dzieła projektu:
“Chronotop#375” z 2015 roku – pięć etiud o białoruskim, egzystencjalnym pograniczu. Ciekawostką jest to, że jedna z nowel powstała w okolicach Michałowa.
„Tanatos i Eros” z 2016 roku – pięć etiud o śmierci i miłości. W 2016 roku film został zakazany na Białorusi i w atmosferze skandalu usunięty z programu XXIII Mińskiego Międzynarodowego Festiwalu Filmowego “LISTAPAD”.
Na spotkanie szczególnie zapraszamy osoby fascynujące się filmem, historią i legendami Podlasia, zainteresowane udziałem w lipcowych, praktycznych warsztatach filmowych. Ogłoszony zostanie również nabór na warsztaty filmowe w ramach ww. Projektu, które odbędą się na Podlasiu w lipcu 2017 roku.
O godzinie 18:00 rozpocznie się oficjalna część obchodów Dnia Woli. Prelekcję „Białoruski Białystok” o miejscach łączących to miasto z Białoruską Republiką Ludową wygłosi Alaksiej Trubkin, reporter Białoruskiego Radia Racja.
Zostanie także zaprezentowany „Portret”, film Wolhi Daszuk z 2017 roku wyprodukowany przez Telewizję Biełsat.
Film “Portret” to próba zbiorowego sportretowania współczesnych Białorusinów. Bohaterowie odpowiadają na parę pytań. Mówią o swoim bólu, przeżyciach, strachu i o tym, czym jest dla nich narodowość. Co jest dla nich najważniejsze i o czym marzą. Z tych bardzo intymnych opowieści, jakie na początku pokazują obraz białoruskiego światopoglądu i charakteryzują osobiste historie każdego bohatera, wyłania się uniwersalny obraz ludzkiego losu. W czasie gdy słyszymy płynący chór różnorodnych głosów upływa ludzkie życie od narodzin do śmierci.
Obchody zakończy występ specjalnego gościa – białoruskiego barda Wiktora Szałkiewicza.
W tym samym czasie na Białorusi trwać będą liczne legalne i nielegalne marsze i mitingi, które będziemy transmitować na żywo. W demonstracjach wezmą udział środowiska patriotyczne oraz opozycja i zwykli obywatele, protestujący przeciwko nałożonemu przez prezydenta „podatkowi od pasożytnictwa”.
Przygotowując się do święta, KGB i milicja wtrąciły do aresztów liderów opozycji, aktywnie działających podczas protestów anarchistów i dziennikarzy niezależnych mediów, w tym Biełsatu.
