KALENDARZ POLSKO-BIAŁORUSKI: 499. rocznica bitwy pod Orszą


8 września 1514 r. wojska Wielkiego Księstwa Litewskiego zwyciężyły trzykrotnie większą armię Księstwa Moskiewskiego. W bitwie koalicji wojsk litewsko-polskich przewodził wyznawca prawosławia Wielki Hetman Litewski Konstanty Ostrogski. W 1992 r. w niepodległej Białorusi rocznica bitwy pod Orszą została ustanowiona jako Święto Armii Białoruskiej. W 1996 prezydent Aleksander Łukaszenko przeniósł to święto na 2 kwietnia – dzień Jedności Narodów Białorusi i Rosji. Jednak Dzień Chwały Białoruskiego Oręża do dziś świętują białoruskie środowiska niezależne.

Wciągnąć przeciwnika w pułapkę

Bitwa była przykładem zastawania udanej taktyki walki z przeważającymi siłami wroga. Na początku dowódcy 80 tysięcznego wojska moskiewskiego byli przekonani o szybkim zwycięstwie nad liczebnie mniejszym przeciwnikiem. Jednak bitwa przeciągała się – moskiewscy żołnierze słabo dawali sobie radę podczas walk, a jej momentem przełomowym był manewr hetmana Ostrogskiego, który z częścią swoich żołnierzy dokonał pozorowanego wycofania się. Na następujących Moskwian niespodziewanie spadł deszcz kul armatnich artyleria. Dowódca litewskich wojsk dokonał kontrataku nie pozwalając na przegrupowanie się moskiewskim pułkom wojewody Michaiła Bułhakowa-Golicy oraz wojewody Iwana Czeladina. W efekcie w moskiewskim wojsku wybuchła panika – wielu żołnierzy utonęło w Dnieprze i Kropiwnie. W tym czasie wojska litewsko-polskie górowały technicznie nad wojskami moskiewskimi pozbawionymi praktycznie artylerii. W czasie walki zginęło lub dostało się do niewoli wielu przedstawicieli znamienitych moskiewskich rodów bojarskich.

Złoty wiek

Dzięki temu zwycięstwu Wielkie Księstwo Litewskie, znajdujące się w unii personalnej z Królestwem Polskim, zatrzymało napór Księstwa Moskiewskiego na wschodnią granicę. Zygmunt Stary wykorzystał zwycięstwo do rozbicia tzw. koalicji antyjagiellońskiej Habsburgów i Moskwy. Zwycięski wódz Konstanty Ostrogski jako wyznawca prawosławia otrzymał specjalny przywilej na budowę w Wilnie dwóch nowych cerkwi, pomimo zakazu obowiązującego w Wielkim Księstwie Litewskim od czasów Władysława Jagiełły.

Podczas bitwy litewskie wojska używały symboliki czerwonego krzyża na czerwonym tle – do czego nawiązali potem twórcy białoruskiej flagi narodowej w XX wieku.

Bitwa pod Orszą w cyklu “Historia pod znakiem Pogoni” (po białorusku)

Jb/Biełsat/Wiki

www.belsat.eu/pl

Aktualności