KALENDARZ POLSKO – BIAŁORUSKI: 628. rocznica podpisania unii personalnej pomiędzy Królestwem Polskim i WKL

14 sierpnia 1385 roku na zamku w Krewie została podpisana unia personalna Królestwa Polskiego z Wielkim Księstwem Litewskim.

Potrzeba unii polsko-litewskiej wynikła z powodu zagrożenia, jakie dla Polski i Litwy stworzył na przełomie XIV i XV wieku zakon krzyżacki. Unia w Krewie była pierwszym z sześciu aktów unijnych podpisanych między Wielkim Księstwem Litewskim a Królestwem Polskim.

Unia polsko-litewska

Układ przewidywał małżeństwo wielkiego księcia litewskiego Władysława Jagiełły z królową Polski Jadwigą oraz objęcie przez niego polskiego tronu, w zamian za co Jagiełło zobowiązał się przyjąć chrzest i schrystianizować Litwę, wypuścić polskich jeńców, wypłacić odszkodowania Habsburgom za zerwanie małżeństwa sponsalia de futuro z Wilhelmem Habsburgiem, odzyskać wszystkie ziemie utracone przez Koronę. W ostatnim punkcie aktu książę Jagiełło “obiecuje ziemie swoje litewskie i ruskie na wieczne czasy do korony królestwa polskiego przyłączyć”.

Od stolicy księstwa do zwyczajniej wsi

Obecnie Krewo to wieś na Białorusi, znajduje się obwodzie grodzieńskim w okolicach Smorgoni. Do 1945 roku była w granicach Polski i znajdowała się w powiecie oszmiańskim województwa wileńskiego.

Kiedyś Krewo było stolicą Księstwa Krewskiego. Stał tu wcześniej drewniany zamek, który po roku 1338 książę litewski Olgierd zamienił w zamek murowany. Po nim odziedziczył księstwo i zamek Władysław II Jagiełło. W zamku tym więził swojego stryja Kiejstuta. Więził też tu Witolda. Właśnie tu podpisano tu unię krewską, w wyniku której Jagiełło otrzymał tron Polski.

Zamek był zdobywany przez Świdrygiełłę, Tatarów krymskich, wojska moskiewskie. W 1564 r. król Zygmunt August darował zamek kniaziowi Andriejowi Kurbskiemu, uczestnikowi wojny z Moskwą. Krewo było starostwem a zamek siedzibą starosty królewskiego. Pod koniec XVIII wieku w zamek stracił militarne znaczenie i powoli niszczał. Szczególnie duże zniszczenia nastąpiły w czasie I wojny światowej, gdy przez miasto przez 3 lata przebiegła linia frontu. W 1929 r. ruiny poddano konserwacji. Za II Rzeczypospolitej mieściła się tu siedziba wiejskiej gminy Krewo do 1939 roku, kiedy po wkroczeniu wojsk sowieckich do Polski wcielono ją do BSRR.

KR/Biełsat za Wikipedia