KALENDARZ POLSKO-BIAŁORUSKI - 95 lat temu ogłoszono powstanie BRL


9 marca 1918 roku Drugi Akt Ustawodawczy I Wszechbiałoruskiego Zjazdu ogłosił powstanie Białoruskiej Republiki Ludowej

I Zjazd Wszechbiałoruski

I Zjazd Wszechbiałoruski został zwołany w Mińsku za zgodą i finansowym wsparciem Ludowego Komisariatu do Spraw Narodowościowych, którym kierował Józef Stalin. Wprawdzie część delegatów — 300 osób — zebrało się 5 grudnia 1917 r., lecz oficjalnie zjazd otwarto dwa dni później. Przytłaczająca większość delegatów legitymowała się chłopskim pochodzeniem. Przewodniczącym Zjazdu został przedstawiciel Centralnej Białoruskiej Rady Wojskowej Iwan Sierada. Zjazd podjął próbę ustanowienia białoruskiej władzy radzieckiej z pominięciem bolszewickiego Komitetu Wykonawczego Obwodu Zachodniego i Frontu. 17 grudnia tuż przed północą miejsce obrad zostało otoczone przez oddziały Frontu Zachodniego. Na rozkaz Miasnikowa aresztowano prezydium Zjazdu, a delegatów rozpędzono.

Dwuwładza w Mińsku

Zjazd, zanim został rozpędzony, zdążył wybrać Radę, która zebrała się na pierwszym posiedzeniu 18 grudnia 1917 r. i powołała stałe przedstawicielstwo narodowe w postaci Komitetu Wykonawczego Rady I Wszechbiałoruskiego Zjazdu. Przewodniczącym Komitetu i kierownikiem referatu zagranicznego został Jazep Waronka, resort spraw wojskowych powierzono Symonowi Rak-Michajłauskiemu, a spraw wewnętrznych Iwanowi Sieradzie. Do jedenastoosobowego Komitetu dokooptowano wkrótce przedstawicieli mniejszości narodowych — Polaka Aleksandra Prystora, Żydów Gutmana i Zerubawela (Witkina), Litwina Miczulisa i Rosjanina Złobina. W ten sposób powstały w Mińsku jakby dwa rządy: jawny — radziecki i nielegalny — białoruski.

Dążenie ku niepodległości

21 lutego 1918 r. Komitet Wykonawczy Rady I Wszechbiałoruskiego Zjazdu wydał hramotę (deklarację) „Do narodów Białorusi”, w której ogłosił się najwyższą władzą cywilną na Białorusi. Nie chcąc komplikować stosunków z Rosją Niemcy, którzy już wkroczyli do Mińska, nie uznali rządu białoruskiego, zajęli siedzibę Sekretariatu Ludowego, skonfiskowali jego mienie, zrzucili z budynków białoruskie flagi narodowe, zabronili członkom rządu opuszczania miasta.

9 marca 1918 r. Komitet Wykonawczy Rady I Wszechbiałoruskiego Zjazdu ogłosił drugą hramotę, która mówiła, że „po trzech i pół wiekach niewoli naród białoruski ogłasza światu, że żyje i żyć będzie”. Komitet ogłosił powstanie Białoruskiej Republiki Ludowej, określił jej granice i tymczasowy ustrój. Komitet przemianował się na Radę BRL nadając sobie kompetencje tymczasowej władzy ustawodawczej.

KR/Biełsat/kamunikat.fontel.net
www.belsat.eu/pl

Aktualności