KALENDARZ POLSKO-BIAŁORUSKI – 175 rocznica urodzin Kastusia Kalinowskiego


2 lutego 1838 roku w Mostowlanach na Białostoczczyźnie urodził się przyszły przywódca powstania 1863 r. na terytorium b. Wielkiego Księstwa Litewskiego.

Kastuś Kalinouski (pol. Wincenty Konstanty Kalinowski) pochodził z ubogiej rodziny szlacheckiej – młodość spędził w Świsłoczy. Po zakończeniu szkoły średniej przeniósł się do Moskwy a potem do Petersburga, gdzie studiował prawo i zaangażował się w mieszaną polsko-rosyjską konspirację antycarską. Po powrocie w 1860 roku rozpoczął wydawanie pisma skierowanego do białoruskich chłopów – pierwszej białoruskiej gazety “Mużyckaja Prauda”, w której głosił idee wyzwolenia społecznego, sprzeciwu wobec panów i walki z caratem. W swych pismach Kalinouski wypowiadał się za uniezależnieniem się Litwy od Rosji, powrotem do federacji polsko-litewskiej, ochroną języka białoruskiego.

Kalinouski w czasie powstania styczniowego był komisarzem Prowincjonalnego Komitetu Litewskiego (powstańczego rządu) w województwie grodzieńskim. W sierpniu 1863 r. przejął władze nad powstaniem, nazywanym na Białorusi postaniem Kalinouskiego. Został pojmany i stracony w marcu 1864 r. w Wilnie. Jest uznawany za bohatera narodowego Białorusi.

Przed śmiercią napisał słynne „Zapiski spod szubienicy” będące testamentem politycznym i formą pożegnania z białoruskim ludem. W swych pismach po białorusku podpisywał się jako “Jaśka haspadar s-pad Vilni”(pol. Jaśko gospodarz spod Wilna), do swoich czytelników zwracał się “Dzieciuki”(pol. dzieciaki).

Jb/Biełsat

www.belsat.eu/pl

Aktualności