KALENDARZ POLSKO-BIAŁORUSKI – wybuch postania styczniowego na terenach dzisiejszej Litwy i Białorusi
1 lutego 1863 r. Komitet Prowincjonalny Litewski ogłosił się rządem powstańczym i wydał manifest do ludności oddający ziemie chłopom bez wykupu. Powstanie wybuchło tydzień później niż w Królestwie Polskim – spiskowcy w Wilnie w sytuacji zaskoczenia nie byli pewni czy do powstania należy się przyłączać. Przywódcy powstania mimo współpracy z Centralnym Komitetem Narodowym w Warszawie podkreślali odrębność b. Wielkiego Księstwa Litewskiego, które w przyszłości wraz z Polską miało stać się częścią dobrowolnej federacji.
Powstały w 1862 r. Komitet był organizacją kierowaną na początku przez radykalny społecznie odłam antycarskiej opozycji – tzw. czerwonych. Jego pierwszym przewodniczącym był Zygmunt Sierakowski. Ważną rolę odgrywał w nim szef organizacji grodzieńskiej Konstanty(Kastuś) Kalinouski – gorący zwolennik przeciągnięcia białoruskich chłopów do powstania – który w sierpniu 1863 r. przejął władze nad powstaniem nazywanym na Białorusi postaniem Kalinouskiego. Stracony w marcu 1864 r. w Wilnie – jest uznawany za bohatera narodowego Białorusi.
Więcej o przebiegu powstania na terenach działalności Białorusi, kwestiach społecznych i narodowościowych w wywiadzie z prof. Wiaczesławem Szwedem(link).
Interaktywna mapa działań powstańczych na terytorium Białorusi przygotowana przez organizację “Białoruska Pamięć Narodowa”
Pokaż Канстанцін Каліноўскі і паўстаньне 1863-1864 гадоў na większej mapie
Jb/Biełsat
