Спевы, танцы, какошнікі ды расейская папса: чым здзівіў доўгачаканы Фестываль нацыянальных культур у Горадні? (фоты)
«Фестываль фестываляў», – так часам можна пачуць у афіцыйным анонсе пра Фестываль нацыянальных культур у Горадні, які адбываецца кожныя два гады. Мы выбраліся таксама паглядзець, як праходзіць і чым радуе мерапрыемства агульнарэспубліканскага маштабу, «якога такога ў свеце больш няма».
Вельмі рэдка, калі на якое-небудзь свята збіраецца ўвесь горад. Аднак на Фестываль нацыянальных культур выбраліся бадай што ўсе, каму дазваляла здароўе. Тысячы людзей павольна праціскаліся праз іншыя тысячы людзей ад дворыка ў дворык, каб падзівіцца, што падрыхтавалі прадстаўнікі нацыянальных меншасцяў у Беларусі для сваіх гасцей. Відовішча хапіла на ўсіх. У кожным дворыку цягам цэлага дня ішлі выступы самых розных беларускіх і іншых мастацкіх калектываў.
На кожным вольным метры ў перакрытым ад аўтамабільнага руху гораду стаялі столікі з крэсламі, каб можна было прысесці і з’есці шашлык. А шашлыкоў пасмажылі сапраўды шмат. Горад пераўтварыўся ў адну вялікую пляцоўку для грыля, пах якога даносіўся на кожным кроку. Побач з шашлыком невялікія і вялікія сцэны, дзе яскрава спяваюць і выступаюць артысты.
Цікава, што паміж сапраўды нацыянальнымі выступамі, калі да прыкладу маладыя грузіны, цыгане ды іншыя заварожвалі сваімі танцамі, энергіяй і багаццем культуры, на перабіўках рэзала вушы адборная расейская папса тыпу «Чумачэчай вясны» ды «Памолімся за радзіцелей». Сапраўды, каларыт шмат нацыянальнай і талерантнай Беларусі.
А ідэя? Ідэя свята выдатная. Мы рэдка задумваемся над тым, колькі розных народаў жыве побач з намі, наколькі багатая і самабытная іх культура. Прыемна, калі студэнты з Туркменістану ў сваіх нацыянальных строях з усмешкай частуюць цябе нейкім цестам, якое называецца «пешьмэ». Калі іракцы і кітайцы ветліва дэманструюць сваю каліграфію.
Калі малдаване цягнуць цябе разам затанчыць, адліўшы свайго вядомага віна ў гліняны кілішак. Калі ты можаш паглядзець, як выглядае сапраўдная казахская юрта. Калі можаш паназіраць, як робіцца сапраўдны грэцкі салат. Калі ў адзін дзень ты можаш паказаць свайму дзіцяці мноства нацыянальных касцюмаў самых розных народаў, якімі каляхаваў горад.
Армяне, азербайджанцы, дагестанцы, ромы, малдаване, украінцы, латышы, эстонцы, літоўцы, расейцы, башкіры, татары, казахі, палякі – усяго 19 падворкаў, дзе прэзентавалася культура або асобных народаў або некалькіх адразу. Усе разам адпачываюць, знаёмяцца, насалоджваюцца музыкай. Мір, дружба, жвачка. Але ж усё ж такі нешта скрабецца ў душы на крытыку.
Дык а што не так? Відовішча забяспечылі, усіх накармілі. Сапраўды маштабныя сілы, пакладзеныя на арганізацыю, вялікае мноства выступоўцаў, пляцовак, выставаў, – у фестывальны вір рэальна ўключыўся ўвесь горад.
І помнік Давыду Гарадзенскаму адкрылі і пляцоўку аглядную на іншым беразе Нёману. Я не памятаю, каб горад калі-небудзь настолькі стараўся. Неверагоднае мноства рэалізаваных ідэй. Проста бамбічны феерверк. Але ўсё роўна нейкая такая штучнасць адчуваецца. Як нібыта ўлады са скуры вон лезуць, каб нешта даказаць. Глядзіце, якія мы талерантныя. Глядзіце, як у нас «фсё харашо», «фсё красіва і ярка».
А ў нас усё так: нацягнулі касцюм з какошнікам, праспявалі песні, спяклі каравай, з’елі шашлык і на канец паслухалі «Банд’Эрас». Толькі калі капнуць глыбей, што сапраўды беларускае застаецца? Калі на кожным кроку гучыць расейская або беларуская расейскамоўная папса. Які сэнс выпячваць сваю павагу да іншых культур, адначасова сваю зводзячы толькі да рангу нейкага тэатралізаванага шоу, якое можна паказаць на афіцыйным свяце?
Самае цікавае, што трэці дзень фестывалю адбудзецца на Аўгустоўскім канале, дзе ўпершыню ў Беларусі пройдзе курыны забег, піўны забег і спаборніцтвы ў хуткасці спажывання сасісак і сардэлек. Так і жывём.
ПВ, belsat.eu
