Міжнародныя выставы і 130 наведнікаў у дзень. Незвычайнае жыццё маленькай бібліятэкі ў спальным раёне Менску
Сучасная бібліятэка – гэта цалкам кампʼютарызаваная сістэма з электронным каталогам кнігаў і чытачоў. Можна нават замовіць у іншай бібліятэцы або ў рэзерве, калі нейкай кніжкі не апынецца на месцы. Belsat.eu наведаў бібліятэку №18 па вуліцы Каліноўскага ў Менску напярэдадні іх прафесійнага свята, дня бібліятэк Беларусі.
Загадчыца бібліятэкі №18 Кацярына Зверава распавядае, што апошнім часам наведвальнікаў у бібліятэцы становіцца ўсё больш.
«Быць можа, гэта звязана з фінансавымі магчымасцямі. У людзей няма грошай набываць кніжкі, якія каштуюць у нас дастаткова дорага. У бібліятэцы ж усё бескаштоўна, можна прачытаць усё, за што ў краме патрэбна аддаць вялікія грошы. Цяпер да нас прыходзіць 120-130 чалавек кожны дзень», – распавядае загадчыца.
Часцей у бібліятэку стала прыходзіць моладзь, пытаюць сучасных аўтараў, напрыклад Айн Рэнд «Атлант расправіў плечы», Чака Паланіка, Паўло Каэльо. Беларускай літаратурай цікавяцца менш, але класічных аўтараў ведаюць.
«У нас няма прапаганды беларускай літаратуры, – лічыць Кацярына Зверава. – Хоць новыя кніжкі да нас паступаюць. Есць такая кніга «Прынцэса тусоўкі» аўтара Яўгена Хвалея. Гэтую кнігу чытаюць вельмі шмат падлеткаў. І хутка мы зробім сустрэчу з аўтарам, бо цікавасць да гэтай кнігі не спадае, і тэма застаецца актуальнай».
Другая частка наведвальнікаў – гэта людзі больш сталага ўзросту, пенсіянеры. Пасярод працоўнага дня менавіта яны прыходзяць па кніжкі. Наталля, працаўніца сацыяльнай службы, перабірае на кніжнай палічцы дэтэктывы.
«Усю школьную і па-за школьную літаратуру я ўжо прачытала ў свой час. Цяпер вось люблю дэтэктывы. Пакуль тут мне кніжак хапае, але хацелася б яшчэ больш», – кажа Наталля.
Фонд бібліятэкі складае каля 53 тысячаў кніг. Узнаўленне фонду адбываецца кожны год з агульнай сістэмы, цэнтралізавана. Бібліятэка не мае права сама выбіраць і замаўляць кніжкі. Толькі ў выпадку, калі некалькі чытачоў папросяць адну і тую ж кніжку, а яе не апынецца ў фондзе, то бібліятэка можа напісаць заяўку ў рэзерв камплектавання. Там будуць разглядаць гэтыя спісы і набываць, што атрымаецца.
Таксама ў бібліятэку часам прыносяць кніжкі ўласна чытачы. Такія кнігі таксама ставяцца на ўлік і становяцца агульным фондам, даступным для ўсіх карыстальнікаў.
«Але ж бібліятэка гэта не толькі кніжкі! – кажа загадчыца Кацярына Зверава. – Тут столькі цікавых людзей і столькі цікавых размоваў кожны дзень, што некаторыя прыходзяць проста пабыць у гэтым асяроддзі. Вы нідзе не сустрэнеце столькі цікавых, разумных людзей, як у бібліятэцы».
Пасярод стэлажоў стаіць жанчына, набірае кніжак, што нават цяжка трымаць.
– Шмат чытаеце?
– Так, набіраю па 10-15 кніжак за раз, колькі дазваляюць браць. Я завяла абанемент на ўнука таксама, то бяру і на яго. Але ён не чытае, ён айцішнік», – кажа Ларыса Афанасьеўна, наведвальніца бібліятэкі. Яна жыве побач, заходзіць часта і вельмі хваліць выбар кніжак і стаўленне бібліятэкараў. Ларыса Афанасьеўна – ветэран і перажыла блакаду Ленінграду. За некалькі хвілінаў размовы ў цеснаце кніжных палічак распавядае пра тое, як жылі без хлебу, як ратаваліся і як радаваліся, калі знялі блакаду.
Бібліятэка №18 валодае ўласнай мастацкай галерэяй і сёння, 15 верасня, у іх адбудзецца адкрыццё міжнароднай выставы «Insight», з творамі аўтараў з Аўстрыі, Беларусі і Расеі. Часта тут выстаўляюцца сучасныя беларускія мастакі.
Напярэдадні ў бібліятэцы прайшоў квэст для вучняў гімназіі №9 «Па слядах Янкі Купалы і Якуба Коласа» да 135-годдзя нараджэння паэтаў. Дзяцей падзялілі на тры каманды і прапанавалі шукаць творы паэтаў і разгадваць рэбусы. Дзевяцікласнікі справіліся з квэстам за гадзіну.
«Ладзім імпрэзы для дзяцей, ладзім выставы, ладзім сустрэчы з аўтарамі, вечарыны», – распавядае Кацярына Зверава. Яна працуе ў бібліятэцы ўжо 16 гадоў і здзіўляецца, пачуўшы пытанне, ці праўда, што ў бібліятэцы заўсёды ціха.
Бібліятэкары – актыўныя чытачы. Вядома, яны карыстаюцца паслугамі сваёй бібліятэкі. А яшчэ бібліятэкары – псіхолагі.
«Каб параіць тую ці іншую кнігу чалавеку, трэба ведаць яе змест, прачытаць яе самому. А таксама ўбачыць па асобе, спадабаецца гэтая кніжка ці не. Бывае, прыходзіць нехта і пытаецца прачытаць дэтэктыў. Але аднаго зацікавіць адзін дэтэктыў, другога – зусім іншы. Распазнаць гэта, даведацца, запытацца і потым параіць – усе гэта праца бібліятэкара, а не толькі кніжкі выдаваць ды запісваць, як можа падацца звонку», – кажа загадчыца бібліятэкі №18.
У бібліятэцы №18 суседнічаюць на палічках біяграфія Якуба Наркевіча-Ёдкі і фотаздымак Аляксандра Лукашэнкі. Вышываныя льняныя ручнікі і брашура пра бяспеку АЭС. І тое, здаецца, як мініяцюра нашай краіны, дзе людзі ў адной размове мяняюць беларускую на расейскую і раптам назад, а ў чытальнай залі з часопісам сядзіць вельмі цікавая асоба, але адмаўляецца размаўляць з журналістамі.
Вераніка Уладзімірава, belsat.eu
