Мове ВКЛ прысвяцілі чарговае выданне праграмы «Моўнік», якая выходзіць на «Белсаце» штосуботу а 19:05. Паглядзець яе вы можаце ў наўпроставай трансляцыі на нашай старонцы або ў закладцы «Нашыя праграмы».
{movie}На якой мове размаўлялі ў ВКЛ? / Праграма “Моўнік”|right|16369{/movie}
Паводле мовазнаўцы Ірыны Будзько, калі абмяркоўваць мову ВКЛ, трэба пачаць з саманазвы, то бок з таго, як самыя грамадзяне Вялікага Княства Літоўскага і Рэчы Паспалітай называлі сваю мову – руская. Гэтак жа акрэслівалі мову сваіх твораў Францыск Скарына, Васіль Цяпінскі, Сымон Будны, Лаўрэнцій Зізаній. Такая ж назва за дзяржаўнаю моваю ВКЛ зацверджаная ў Статутах 1566 і 1588 гадоў.
Беларускія навукоўцы выкарыстоўваюць тэрмін «старабеларуская мова». А ўсяго назваў Ірына Будзько налічыла больш за 40, сярод якіх – польско-русский язык, письменный язык Литовской Руси, литературно-письменный язык ВКЛ, старинная западно-русское наречие, ззападно-русский язык, литературный южно-русский язык, україньска літературна мова, староукраинский язык, украинско-белорусский язык, славено-польский язык, польско-словяно-руська мова, język polsko-białoruski, славяно-белорусско-украинский і г. д.
«Барацьба за назву» то занікала, то разгаралася зноў. Найбольш актыўныя перыяды прыпалі на 1920-я гады і напачатку ХХІ стагоддзя. Беларускія і ўкраінскія даследнікі імкнуцца захаваць менавіта этнічны складнік назвы, а за іншымі – наадварот, пазбавіць яе этнічнасці. «Тэрмін «старабеларуская мова» крытыкуецца менш за ўсё», – адзначае Ірына Будзько.
АК, belsat.eu