Былі дамы для 400 сем’яў, на іх месцы паўстануць кватэры для чатырох тысяч сем’яў. Такая логіка сталічных ўладаў, што хочуць забраць у людзей зямлю ды зруйнаваць іх жытло. За гэта абяцаюць грашовую кампенсацыю. Але ці ў стане яна кампенсаваць страту зямлі і дому, які чалавек будаваў і дапешчваў усё сваё жыццё? Ці прыйдуць да кампрамісу ўлады і жыхары вуліцы Арлоўскай, наконт забудовы якой акурат распачаліся слуханні?
Вуліцы Шчадрына, Нававіленская, Старавіленскі тракт, Арлоўская, Кахоўскага ды Чарвякова. Да 2030-га года больш за 400 прыватных дамоў тут знясуць. Больш за дзве тысячы чалавек – на рассяленне. А таму ў адміністрацыю Цэнтральнага раёну на слуханні прыходзяць цэлымі сем’ямі.
Паводле генеральнага плану, на вызваленым месцы збудуюць больш за 4000 новых кватэраў, пры гэтым колькасць жыхароў раёну павялічыцца ў некалькі разоў.
Са словаў чыноўнікаў, знос жылішчаў можа распачацца ўжо ў наступным годзе. Праўда, ані інвестара ані забудоўніка яшчэ не знайшлі. І частка жыхароў раёну ўжо шмат гадоў жыве, як кажуць, на валізках. Адбудоўвацца нельга. З‘язджаць – няма куды.
Ушчыльняць раён збіраюцца, не зважаючы на тое, што кіраўнік краіны калісьці наракаў на празмернае будаўніцтва ў сталіцы.
«Ну, можа быць, ужо і не трэба занадта ўшчыльняцца ў Менску. Насельніцтва ўжо пачынае крыўдаваць», – казаў раней Лукашэнка.
Сярод пакрыўджаных – і сямʼя Янушэўскіх. У гэтым доме на вуліцы Арлоўскай іх вырасла не адно пакаленне. Цяпер зносяць.
«Я б не супраць, каб далі, да прыкладу, сыну двухпакаёвую, і мне, хоць бы з былым мужам – двухпакаёвую. А калі так будуць даваць, што нам нічога няма, і мы будзем губляць свой дом, то шкада», – кажа жыхарка вуліцы Арлоўская Зоя Янушэўская.
Яшчэ адна праблема – памер кампенсацыяў уласнікам зямлі. У некаторых выпадках кошт на яе разам з адбудаваным жытлом раўняецца некалькім кватэрам у Менску.
Мясцовыя жыхары кажуць:
«Я гэты дом падымаў заместа хлява, падымаў 12 гадоў. Паклаў там здароўе, але я так зразумеў, што гэта тут нікому не цікава».
«У нас катэдж новы. А калі будуць зносіць, а ў мяне сям’я вялікая, то як будзем дзяліць?»
«Пераедуць, як і нас пераехалі. Трактар, бульдозер падгоняць, і будуць чысціць. Як і нас, закручвалі з міліцыяй рукі, забіралі апошні ўчастак, так і будзе паўсюль, бо гэта краіна, гэта ідзе палітыка. Разумееце, яны забіраюць участкі каштоўныя і даюць гэтыя шпакоўні».
«Зямля ўвесь час даецца Дашы, там, Сашы, усім прыбліжаным… Ну, калі вы ў нас забіраеце зямлю, то дайце зямлю! Мы згодныя нават за кальцавой!»
Указ кіраўніка краіны № 58 гарантуе прыватным уласнікам АДПАВЕДНУЮ зямлю ў якасці кампенсацыі, але на сёння вядома, што вольных надзелаў у Менскім раёне няма. Толькі з аўкцыёну. Чыноўнікі не жадаюць размаўляць з журналістамі, таму адказ атрымліваем хітрыкамі, пад дыктафонны запіс.
«Такая практыка цяпер не праводзіцца горадам, як вылучэнне зямельных надзелаў наўзамен адабраным. Як правіла, кампенсуюць грашыма за прыватную ўласнасць», – кажа Вікторыя Далгоўская з адміністрацыі Цэнтральнага раёну.
Пераважная большасць жыхароў прагаласавалі супраць ушчыльнення, бо ўпэўненыя: рассяляць будуць не ў самыя лепшыя раёны і ў неадпаведныя кватэры. Пакуль жыхары арганізоўваюцца ў каардынацыйныя групы. Наперадзе – збор подпісаў і скаргі ў суды.
Таццяна Уласенка, «Белсат»