Не зарэгістраваныя належным чынам пазыкі для працаўнікоў, выбарачнае штрафаванне і нядбайнае гаспадаранне сродкамі. Гэткія парушэнні выявіла Генеральная пракуратура ва ўправе капітальнага будаўніцтва Менгарвыканкаму. Па выніках праверкі дзяржаўнай установе даручылі выправіць парушэнні.
Пасля шырока асветленай дзяржаўнымі медыямі кампаніі ў снежні, паводле абвінавачання ў хабарніцтве, за кратамі апынуліся службовыя асобы найбуйнейшых дзяржаўных прадпрыемстваў – МАЗу, БелАЗу, МТЗ ды «Гомсельмашу», а таксама Нацыянальнага банку, пенсійнага фонду і Нацыянальнай службы электронных плацяжоў сістэмы «Разлік».
«Ды, ніхто ня будзе, каму гэта трэба? Хто будзе змагацца? Яны ля кармушкі ўсе сядзяць?»
«Раздача пасадаў каму трэба – вось на гэтым узроўні карупцыя пачынаецца. А далей ужо там усё павязана».
– выказваюцца жыхары Менску.
Змаганне з карупцыяй было галоўным лозунгам Аляксандра Лукашэнкі ў часе ягонай першай прэзідэнцкай кампаніі 1994-га года. З 2008 года, з пачаткам чарады эканамічных крызісаў у Беларусі, кіраўнік краіны зноў вярнуўся да жорсткай антыкарупцыйнай рыторыкі.
«Недалёка ад іх сышоў і Волкаў – намеснік старшыні канцэрну Белнафтахім, затрыманы паля атрымання чарговай часткі хабару. Арыштаваныя дзве кватэры ў Менску, гараж, дарагія аўтамабілі, 100 тысяч долараў. Суд разбярэцца, вядома ж, адкуль гэтая маёмасць у звычайнага простага чыноўніка», – без асаблівага здіўлення казаў кіраўнік Беларусі.
Згаданага чыноўніка суд тады пакараў васьмю гадамі калоніі строгага рэжыму з канфіскацыяй маёмасці. Але летась – менш, чым праз два гады – яго памілавалі, і ён зноў аказаўся на кіроўнай пасадзе ў той жа арганізацыі – ачоліў дырэкцыю будаўніцтва Наваполацкага нафтаперапрацоўчага заводу.
Наколькі такія метады дапамаглі выкараніць карупцыю за апошнія 20 гадоў, мы спыталіся ў былога дэпутата Вярхоўнага Савету Беларусі Сяргея Антончыка – аўтар знанай антыкарупцыйнай справаздачы парламенцкай камісіі, прэзентаванай у снежні 1994 года.
«Татальная карупцыя, усё карумпаванае поле падзеленае на дзялянкі. Кожная дзялянка суадносіцца з яго пасадай. Напрыклад, кіраўнік гораду мае права браць на ўзроўні гораду, кіраўнік вобласці – на ўзроўні вобласці, прэмʼер, віцэ-прэмʼер маюць магчымасць браць са сваёй дзялянкі», – зазначае спадар Антончык.
Гэта – адкрытасць дзяржаўных выдаткаў для грамадскага кантролю. Між тым у Сусветным індэксе адкрытасці ўраду, са ста двух месцаў Беларусь дзеліць 78-е з Кеніяй, Нігерыяй, Іярданіяй і Манголіяй. А ў падкатэгорыі «ўдзел грамадзянаў у працы дзяржаўных структураў» нашая краіна займае дзявятае месца знізу.
Станіслаў Івашкевіч, Менск, фота: Прэс-служба КГБ